İsveç'te yeni sağcı hükümet, Sosyal Demokratların 'feminist dış politikasını' rafa kaldırdı

11 Eylül genel seçimlerinin ardından haftabaşında sağ siyasi yelpazenin ucundaki İsveç Demokratları'nın desteği sayesinde güvenoyu alan Ulf Kristersson'un başbakanlığındaki sağcı hükümet, Sosyal Demokrat Parti'nin 'feminist dış politika' doktrinini devre dışı bıraktığını açıkladı.

İlk kez 'aşırı sağ' diye nitelenen bir partinin desteğiyle kurulan ve İsveç Demokratlarının taleplerine programında yer veren Ilımlılar-Hristiyan Demokratlar-Liberaller hükümeti, 2014'te Sosyal Demokrat hükümetin getirdiği feminist dış politika kavramını rafa kaldırmasını, 'kendi amacına zarar veren etkide bulunmasıyla' gerekçelendirdi.

'Adı var kendisi yok' eleştirisi

Ilımlılar'ın eski lideri Tobias Billström, Dışişleri Bakanı sıfatıyla ilk gününde verdiği demeçte, 'feminist dış politikaya son vereceklerini ve İskandinav ülkeleri, Baltık ülkeleri ve Avrupa'daki diğer ülkelerle işbirliğine daha fazla yatırım yapacaklarını' söyledi.

Tobias Billström skrotar den feministiska utrikespolitikenhttps://t.co/LnZ4wAxecG

— JAN-ERIK HALL (@janne1230) October 18, 2022

'İsveç dış politikasının İsveç'in çıkarlarına dayanması gerektiği' mesajını veren Billström, "Kadın ile erkek arasındaki eşitlik, hem İsveç hem de bu hükümet için temel bir değerdir, ancak hayır, feminist dış politika izlemeyeceğiz. Etiketler içeriği örtme eğilimindedir ve bu etiket daha iyi bir amaca hizmet etmedi, her şeyden önce, İsveç dış politikasının İsveç değerlerinin ve çıkarlarının ne olduğu sorusuna dayanması gerektiği gerçeğini gizledi" dedi.

'Yumuşak tondan konuşacağız'

Billström, bunun dış politikada bir avantaj sağlayıp sağlamayacağı sorusunu, "Bence her zaman dengeli bir tonunuz olmalı, o zaman özde keskin ama tonda yumuşak olabilir ve yine de mesajınızı iletebilirsiniz. Bence bu oldukça iyi bir rehber" diye yanıtladı.

Swedish government scraps country’s pioneering ‘feminist foreign policy’ https://t.co/2alvi47aR1

— The Guardian (@guardian) October 18, 2022

'Türkiye otoriter unsurları olan bir demokrasi'

'İsveç'in NATO üyeliği için Finlandiya'nın eşliğinde Türkiye ile yaptıkları anlaşmayı hayata geçirmek istediklerini ve bunun için Türk hükümetiyle olumlu diyalog kurmayı planladıklarını' dile getiren Billström, "Sizce Türkiye demokrasi ile otoriter devlet arasındaki ölçekte nerede duruyor" sorusuna şu yanıtı verdi:

"Türkiye bir demokrasidir, ama otoriter unsurları olan bir demokrasi. Ancak Türk hükümetinin serbest seçimlerle seçildiği ve yasal olarak görevde olduğu temel ilkesi hala geçerli ve İsveç açısından hareket edeceğimiz nokta da budur."

2014'ten beri yürürlükteydi

Eski Dışişleri Bakanı Margot Wallström'ün 2014 yılında ortaya attığı feminist dış politika, cinsiyet eşitliğini İsveç'in uluslararası gündeminin merkezine yerleştirdi. Hedefleri arasında kadınların ekonomik bağımsızlığının desteklenmesi, cinsiyete dayalı şiddetle mücadele ve kadınların siyasi katılımının iyileştirilmesi yer aldı.

Sweden’s ‘first feminist government’ dons hijabs in Iran https://t.co/oTiA987R9p pic.twitter.com/ImIx0IZra5

— World Tribune (@WorldTribune) February 13, 2017

İşe yaradı mı?

Feminist dış politika kavramı birçok ülke tarafından kopyalandı, ama Ortadoğu gibi bazı bölgelerden tepki aldı. 2015 yılında Wallström'un Suudi kadın hakları konusundaki eleştirel sözleri, Suudi Arabistan'ın Stockholm Büyükelçisini geri çağırmasına yol açtı.

But Islamic bags on women is a choice!

Many western “feminists” like the “First Feminist Gov of Sweden!” will wear Islamic hijab in solidarity with Iran and every misogynistic conservative Muslim gov and person against free and brave women protesting for their Human Rights! https://t.co/Aj6gerzgCZ pic.twitter.com/KaMqH6c7lq

— Skeptic Mohamed (@SkepticMohamed) October 25, 2020

Feminist dış politikanın ne kadar başarılı olduğunu belirlemek zor. İsveç'in 2021'de yayımladığı bir belgeye göre diğer şeylerin yanısıra Moldova ve Somali'de kadınların siyasi temsiline ilişkin yeni politikalara, Kolombiya'nın 2016 barış anlaşmasına cinsiyet eşitliği konularının dahil edilmesine, yaklaşık 20 ülkede genellikle cinsiyete dayalı şiddet, kadın sünneti ve çocuk yaşta evliliklerle ilgili mevzuat değişikliğine katkıda bulundu.