ABD Özel Temsilcisi: İran'ın nükleer silah edinmesini engellemek için askeri seçenek masada

İran'ın Mahsa Emini protestolarıyla sarsıldığı ve İranlı yetkililerin yabancı gizli servisleri suçladığı bir dönemde, Washington, savaş çığırtkanlığı yapan "Askeri seçenek dahil bütün seçenekler masada" söylemini Tahran'a karşı yeniden ısıtıp servis etti.

ABD'nin İran Özel Temsilcisi Rob Malley, 'diplomasinin 2015 tarihli İran nükleer anlaşmasını canlandırma çabasında başarısızlığa uğraması halinde, askeri seçeneğin hâlâ masada olduğu' mesajını verdi.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Carnegie Uluslararası Barış Vakfı'nın bir web seminerinde konuşan Malley, şunları söyledi:

“Başkan Joe Biden, dediği gibi, diğer tüm yollar işe yaramazsa, son çare olarak askeri seçeneği çok net şekilde masada tutacaktır, eğer İran'ın nükleer silah edinmesini engellemek için yapılması gereken buysa."

.@CarnegieEndow. Great conversation with @USEnvoyIran Robert Malley. Best on the record articulation of Biden Administration policy toward Iran. Watch here:https://t.co/KFXa0xvj1x

— Aaron David Miller (@aarondmiller2) October 31, 2022

Diğer yandan Biden yönetiminin diplomatik çabaların başarılı olması tercihini ve İran ile dolaylı görüşmelere girme istekliliğini savunan ABD'li Özel Temsilci, "İran'ın nükleer silah edinmesini engellemek için elimizden gelen her şeyi yapmaya çalıştığımız ve buna devam ettiğimiz için özür dileyecek değiliz" diyerek ekledi:

"Tekrarlamak gerekirse, baskı araçlarıyla, özellikle yaptırımlar aracılığıyla işe yararsa, diplomasi tercih edilendir. Ama aynı zamanda diplomasinin başarısız olması ihtimaline karşı tüm seçenekler masada tutuluyor.”

Protestolarla ilgili tweeti için nedamet getirdi

Malley, İran'daki Mahsa Emini protestolarıyla ilgili attığı tweete gelen tepkilere de "Bir hataydı ve sorumluluğu üstlendim. Özellikle protestocuların taleplerini hafifletmek olarak görüldüğü için yapmamam gereken bir şeydi" yanıtını verdi.

'Rejimden beklenti değil, rejimi protesto' tepkisi

Orijinal tweetinde "Washington'da yürüyenler ve dünyanın dört bir yanındaki şehirler, hükümetlerinin onurlarına ve insan haklarına saygı duyması için barışçı şekilde gösteri yapmaya devam eden İran halkına desteklerini gösteriyor" diyen ABD'li Özel Temsilci, 'İranlı protestocuların rejimin haklarına saygı göstermesi değil, rejim değişikliği çağrısında bulunduğunu' iddia eden tepkilere maruz kalmıştı.

The top #US diplomat for Iran, Rob Malley, apologizes for a recent tweet he posted on the anti-government protests which have spread across #Iran for over a month now.https://t.co/UXFKbnuYLN

— Al Arabiya English (@AlArabiya_Eng) October 31, 2022

İstifası istendi

İstifa çağrılarıyla karşılaşan Malley, bu kez webinarda “İran sokaklarındaki insanların ne istediğinin karakterize edilmesi bize düşmez, bana da düşmez. Onlar taleplerini ve isteklerini ifade ederek çok iyi bir iş çıkarıyorlar” diye konuştu.

İran nükleer anlaşmasının başına ne geldi?

İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 2015'te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı.

Washington, önceki Başkan Donald Trump döneminde, 2018'de anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlayınca Tahran da anlaşmadaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmuş ve yeniden yüksek düzeyde uranyum zenginleştirme dahil bir dizi adım atmıştı.

Trump'ın yerine Joe Biden'ın seçilmesinin ardından ABD'nin anlaşmaya dönüşü ve anlaşmanın yeniden uygulanması için Nisan 2021'de Avrupa Birliği'nin (AB) koordinatörlüğünde Viyana'da başlayan müzakereler, Tahran'ın talep ettiği taahhütleri Washington'ın karşılamaması nedeniyle çıkmaza saplanmış vaziyette.

Bu arada İsrail Ortadoğu'nun tek nükleer silahlı gücü olarak kalırken, savaşta atom bombası kullanmış tek ülke ABD'nin nükleer silah stratejisi ilk saldırıyı düzenleyecek şekilde değiştirildi.