Verşinin: Rusya, tahıl anlaşmasının genişletilmesine veya süresiz olarak uzatılmasına karşı

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin, Moskova'nın bir dizi Batılı ülkenin önerdiği gibi tahıl anlaşmasının süresiz olarak uzatılmasına veya genişletilmesine karşı olduğunu söyledi.

İstanbul'da Rusya, Ukrayna, Türkiye dışişleri bakan yardımcılarının ve BM temsilcilerinin katılımıyla yapılan tahıl müzakereleri sonrası gazetecilere açıklama yapan Verşinin, Moskova'nın bazı önerileri desteklemediğini belirtti.

Rus diplomat, "Biz, Batı'daki birçok başkentte konuşulduğu üzere, anlaşmanın genişletilmesine veya süresiz uzatılmasına karşıyız. Bizim ve bu anlaşmanın katılımcıları tarafından neler yapıldığını anlamamız gerekiyor" dedi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in tekliflerine değinen Verşinin, Rus tarafının bunları incelemeye devam ettiğini, tarafların farklı istekleri olmasına rağmen Rusya'nın ulusal çıkarlarına zarar verecek bir teklifi desteklemeyeceğinin altını çizdi.

Anlaşmanın 18 Mayıs'ta sona ereceğini anımsatan Verşinin, bakan yardımcıları düzeyinde yeni bir toplantı için karar alınmadığını ancak Rusya'nın Türkiye ve BM temsilcileriyle yakın temasını sürdüreceğini kaydetti.

Bir mutabakat sağlanamaması durumunda anlaşmanın sona ereceği uyarısında bulunan Verşinin, "Tek taraflı fayda sağlayan bir girişimin herkes tarafından tanınması ve onaylanması pek mümkün değil. Doğal olarak öncelikle Rusya'nın ulusal çıkarlarını ve Rus tarım üreticilerinin, gübre üreticilerinin çıkarlarını koruyoruz. Nihayetinde elbette bunu dünya gıda pazarındaki genel durumu dikkate alarak, şu anda durum oldukça değişken" ifadelerini kullandı.

'Türk gemilerinin güvenliğini sağlamaya hazırız'

Toplantıda Türk gemilerinin Ukrayna limanlarından tahliyesinin gündeme geldiğini anlatan Verşinin, "Bu gemiler, güvenlik gerekçeleriyle limanlardan çıkamıyor. Çok sayıda mayınlı alan, çok sayıda geçiş açısından tehlikeli alan var. Bunun Ukrayna tarafının yükümlülüğü olduğunu anlıyoruz. Biz kendi adımıza bu gemiler Ukrayna sınırları dışına çıktıktan sonra güvenliği sağlayacağımızı söylüyoruz" diye konuştu.

Rusya'nın güvencesinin yanında geçişle ilgili somut koşulların değerlendirilmesinin çok önemli olduğunu kaydeden Verşinin, "Acele etmeden, uygunluğu teyit edilmiş kararların alınması gerekiyor. Bizim ilkesel duruşumuz, gemilerin çıkışının durdurulmamasından yana. Rus tarafının katkısının gerekli görüleceği yerlerde bu gemilerin çıkışına katkı sunmaya hazırız" vurgusu yaptı.

'Rosselhozbank'ın SWIFT sistemine yeniden dahil edilmesi konusunda ilerleme yok, Türk bankası konuşulmadı'

Sistemsel sorunların çözülmesini istediklerini ve ilk sorunun Rus tarım ürünlerinin ihracatı alanında hizmet veren Rosselhozbank'ın SWIFT'e yeniden dahil edilmesi olduğunu anımsatan Verşinin, bu konuda herhangi bir ilerleme olmamasından şikayetçi oldu.

Rosselhozbank SWIFT'e yeniden dahil edilmeden anlaşma kapsamındaki işlemleri gerçekleştirmenin mümkün olmadığına dikkat çeken Verşinin, bir Türk bankasının bu konuda katkı sunma ihtimalinin toplantıda ele alınmadığını bildirdi.

Rus diplomat, Rosselhoznadzor'un yaptırımlardan etkilenmeden, normal bir şekilde çalışmasına yönelik her türlü katkıyı memnuniyetle karşılayacaklarını kaydetti.

'Tahılın muhtaç ülkeler yerine gelir düzeyi yüksek ülkelere gitmesi üzücü'

Anlaşmanın sona ermesine biraz daha zaman olduğunu belirten Verşinin, "Doğal olarak yapılanları çok dikkatli bir şekilde takip ediyoruz. Bu girişimin çarpıklıklarını, eksikliklerini düzeltiyoruz. Zira Ukrayna tahılının fiiliyatta en muhtaç ülkelerden ziyade karnı tok, yüksek veya orta gelir düzeyindeki ülkelere gitmemesi üzüntü verici. (Ukrayna tahılının) Yüzde 40'tan fazlası yüksek ve orta gelirli ülkelere gidiyor. Bu, açlıkla mücadele ve gıda güvenliğini sağlama gibi asıl hedeflere uygun değil. BM Dünya Gıda Programı kapsamında da olmak üzere yardım ettiğimiz, gerçek sorunlarla karşı karşıya olan en yoksul ülkelere sadece yüzde 2.6'sı gidiyor. Bu elbette yeterli değil. Girişim kapsamındaki fiili çalışmalarımızla ortadan kaldırmak istediğimiz çarpıklıklar bunlar" dedi.

'Denetimleri mutabık kalınan bir dizi kural temelinde yürütüyoruz'

Verşinin, tahıl anlaşması kapsamında gemi denetimlerinin nasıl sürdüğüne dair bir soruya şu yanıtı verdi: "Bu önemli bir soru. Müşterek koordinasyon merkezindeki ekibimiz çok profesyonel çalışıyor. Bu, Ukrayna ve Rusya temsilcilerinin, BM temsilcilerinin kuru yük gemisi yüklendikten sonra giriş ve çıkışta bu gemilerin olması gerektiği gibi çalıştığından emin olmaları gerektiği anlamına geliyor. Yani beyan edilen yükleri taşıdıkları, nakliyelerde ihlal olmadığı, belgelerde ihlal olmadığından emin olmalılar. Bu bizim için önemli ve bunu çok ciddiye alıyoruz. Bu nedenle, denetimleri mutabık kalınan bir dizi kural temelinde yürütüyoruz. Müşterek Koordinasyon Merkezi'nin daha ilk kez faaliyete girdiği dönemde tüm taraflarca belirlenen ve onaylanan prosedürler temelinde. Burada nicelik uğruna nitelikten fedakarlık yapamayız ve yapmayacağız. Ayrıca girişimin gıda kıtlığı yaşayan ülkelere yardım amacı taşıyacağı BM Genel Sekreteri tarafından duyurulduğu için, elbette bu tür gemileri öncelikle en yoksul ülkelere göndermeyi düşünüyoruz. Bu işlemlerde herhangi bir ticari boyut söz konusu olmaması için."

'Türk halkının seçimdeki tercihine saygı duyacağız'

Verşinin'e, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 22 Temmuz'da anlaşmanın sağlanmasındaki kişisel katkıları hatırlatılarak anlaşmanın geleceğinin 14 Mayıs'taki seçimlere bağlı olup olmadığı da soruldu.

Türkiye'nin dış politikadaki aktifliğini, ikili ilişkilerin tüm alanlardaki gelişme dinamiğini çok değerli bulduklarını söyleyen Verşinin, "Bu bağlamda, Türk halkının 14 Mayıs'taki seçimlerde yapacağı tercihe saygıyla yaklaşıyoruz ve yaklaşacağız" yanıtını verdi.