Çocuk Hakları Merkezi Başkanı avukat Çelik: Çocuklarda şiddet kültürü yaygınlaşıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022'de güvenlik birimlerine gelen ya da getirilen çocukların karıştığı olay sayısının bir önceki yıla göre yüzde 20.5 artarak 601 bin 754 olduğunu açıkladı. Ankara Barosu Çocuk Hakları Merkezi Başkanı Hilal Çelik internetteki şiddet içerikli paylaşımların çocukları bu yönde etkilediğine dikkat çekti.

TÜİK, 2022'de güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocuk istatistiklerini açıkladı. Buna göre; güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısı 2022 yılında, 2021 yılına göre yüzde 20.5 oranında artarak 601 bin 754 oldu. Bu olaylarda çocukların 259 bin 106'sı mağdur olarak, 206 bin 853'ü suça sürüklenme sebebiyle, 100 bin 490'ı bilgisine başvurma amacıyla, 16 bin 499'u kaybolma sebebiyle, 12 bin 684'ü kabahat işlediği iddiasıyla, 6 bin 122'si ise bu nedenlerin dışında kalan diğer nedenlerden dolayı güvenlik birimlerine getirildi.

Suça sürüklenme nedeni ile güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların, yüzde 37,8'ine yaralama, yüzde 25,2'sine hırsızlık, yüzde 4,5'ine uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, satmak veya satın almak, yüzde 4,2'sine pasaport kanununa muhalefet suçu, yüzde 4,1'ine ise tehdit suçları isnat edildi.

‘Yüzde 20.5 oranında artması endişe verici’

Ankara Barosu Çocuk Hakları Merkezi Başkanı Hilal Çelik TÜİK’in verilerini Sputnik’e şu şekilde yorumladı:

“Mağdur ya da suça sürüklenen çocuk olarak ceza adalet sistemi içerisine giren çocuklara dair kısmî de olsa bir tablo çizebilmek ve durumu analiz edebilmek için TUİK’in yayınladığı 2022 istatistiklerini geçmiş yıllarda yayınlanmış olduğu istatistiklerle karşılaştırmak gerekir. İstatistiklere göre ceza adalet sistemi içerisine giren çocuk sayısında her yıl artış olmuş. 2020 ve 2021 yıllarının pandemi sürecine denk gelmesi ve çocuklar yönünden çok kısıtlı bir sosyalleşme yaşanmasına rağmen oranlarda nicelik olarak bir düşüş yaşanmamış olması dikkat çekici. 2022 yılında güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısının 2021 yılına göre yüzde 20,5 oranında artmış olması endişe ile karşılanmalı. Tabii bu istatistiksel veriler sadece kolluk birimlerine yansıyan olaylarla sınırlı olduğundan çocukların onarıcı adalet hizmetlerinden etkin bir şekilde yararlanıp yararlanmadığı, yeniden suça yönelmelerinin önlenmesine dair çalışmalardan sonuç alınıp alınmadığına dair bir engellenmesine dair fikir yürütmemiz mümkün değil. Ancak mevcut veriler üzerinden net bir şekilde söylenebilecek hususlardan biri çocuklarda şiddet kültürünün yaygınlaştığı ve buna ilişkin bütüncül bir politika izlenmesinin gerekli olduğudur.”

'Çocuklarda internet bağımlılığı şiddete eğilimi arttırıyor'

TÜİK’in 2021 yılı istatistiklerle çocuk bülteninde yer aldığı halde 2022 yılı istatistiklerinde yer almayan "Çocuklarda bilişim teknolojileri kullanım araştırması” sonuçlarına dikkat çeken avukat Hilal Çelik “2021 yılında düzenli İnternet kullanan 6-15 yaş grubundaki çocukların internet aracılığı ile yürüttüğü faaliyetlerin yüzde 66,1’ini oyun oynama veya oyun indirme, yüzde 61’ini paylaşım sitelerinden video izleme oluşturmakta. Aynı yaş grubundaki çocukların dijital oyun oynama oranı ise yüzde 36. Burada karşımıza çıkan ve şiddet üretiminde önemli bir etken olduğunu düşündüğüm husus ise savaş oyunları. Düzenli dijital oyun oynayan 6-15 yaş grubundaki çocukların yüzde 54,3'ü savaş oyunu oynadığını belirtmiş ve istatistiklere göre bu çocukların dijital oyun oynayarak geçirdiği günlük zaman 3 saat 2 dakika. Yine sosyal medya platformlarında yer alan videoların yoğun olarak fiziksel, psikolojik ve cinsel yönden şiddeti teşvik eden mesajlar verdiği ve denetimsiz kaldığı da bir gerçek. Bu nedenle gecikmeksizin çocukların teknolojiyi bilinçli olarak kullanmasını sağlayacak, ebeveynlerin çocuklarını takip edebilmeleri için teknoloji okuryazarlığına dair farkındalık çalışmalarını artıracak ve teknoloji bağımlılığı ile mücadeleyi geliştirecek şekilde politika üretilmesi, mevcut politika metinlerinin revize edilerek etkin bir şekilde uygulanmaya başlanmasına ihtiyaç var. Ayrıca bana kalırsa evde, okulda, medyada şiddet kültürünü aktörle üzerinde bütüncül akademik çalışmalar yapılması ve bilimsel çözüm önerileri üretilmesi de büyük bir ihtiyaç” değerlendirmesini yaptı.