Kavurucu sıcaklarda tarım işçilerinin ‘kurutma’ mesaisi

Diyarbakır’da, kurutmalık domatesin dünya mutfağında yer alma serüveni başladı. Tarladan toplanan domatesler, yüzlerce işçinin kavurucu sıcaklarda harcadığı zorlu mesainin ardından kurutularak Rusya, Amerika ve Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor.

Diyarbakır’da son birkaç yıldır yoğun şekilde yapılmaya başlanan kurutmalık domates hasadı başladı. Diyarbakır-Şanlıurfa yolunda 4 bin dönümlük arazide kurutulan domatesler, Rusya, Avrupa ülkeleri ve ABD gibi ülkelere ihraç ediliyor.

Diyarbakır’da kurutulan domatesler, dünyanın farklı ülkelerindeki mutfaklarda yer alarak yemeklere lezzet katıyor. Pizza, sos ve meze yapımında kullanılan kurutulmuş domateslerin en çok tercih eden ülke pizzasıyla ünlü İtalya.

Mevsimlik tarım işçileri için umut oldu

Domates kurutma, mevsimlik tarım işçileri için de umut oldu. Her yıl yaz aylarında Türkiye’nin batı illerine giderek çalışan yüzlerce tarım işçisi domates kurutmak için mesai yapıyor. Aralarında genç, yaşlı kadın ve çocukların da olduğu aileler sabah 04.00’da iş başı yaparak akşam 20.00’a kadar kavurucu sıcakta domates kurutuyor. Dünyanın değişik ülkelerindeki mutfaklarda, milyonlarca yemeğe tat veren kurutulmuş domatesin serüveni buradan başlıyor.

İşçilerin zorlu mesaisi: Toplama, taşıma, kurutma

Tarlada yaklaşık 400 işçi çalışıyor. İşçilerin bir bölümü tarladan domatesleri toplayarak kasaya yüklüyor. Kamyonetlere yüklenen domates kasaları kurutma alanına getiriliyor. Burada çalışan işçiler de kasaları kamyonetten indirip metrelerce uzunluktaki beyaz çarşafların üzerine seriyor. Buradaki işçiler de domatesleri ikiye ayırarak kurutma için seriyor. Başka bir işçi de kesilen domatesleri tuzluyor. Hava sıcaklıkların 45 dereceyi geçtiği kavurucu sıcakta çalışan işçilerin zorlu mesaisi mevsim sonuna kadar devam ediyor. İşçiler, iş süresince tarlada açtıkları çadırlarda barınıyor. Daha önce batı illerine giden işçiler, şimdi Diyarbakır’da çalışma imkanı buluyor.

‘Kuru domatesin kalbi Diyarbakır’da atıyor’

Kuru domates üretimin fikir sahibi olan Manisalı çiftçi Muzaffer Işıklı Sputnik’e konuştu. “Türkiye’de, kuru domatesin kalbi Diyarbakır’da atıyor” diyen Işıklı, bu yıl ülkede domates sıkıntısı olduğunu ve Diyarbakır’dan Türkiye’nin dört bir tarafına domates yolladıkların söyledi. Işıklı, ‘Neden Diyarbakır?’ sorusunu şöyle yanıtlıyor:

“Diyarbakır toprakları bakir olduğu için çok verimli. Domateslerde hastalık olmuyor ve verim yüksek oluyor. Bu yıl bütün Türkiye’de iç piyasa buradan domates çekti. Biz de burada kurutma yapıyoruz. ‘Neden Diyarbakır’ diye soruyorlar bana. Havada nem yok, yakıcı bir sıcaklık var. Domates için aranan güneş bu. Güneş bir de rüzgar bir arada. İkisi de burada olduğu için şartlar daha iyi. Batıda nem var, nem olduğu için iyi kurutamıyoruz. Topraklar iyi, verimli, işçi potansiyeli var onun için tercihimiz Diyarbakır.”

‘Bin ton civarında kuru domates yapmayı hedefliyoruz’

Haluk Özer adlı üretici de kurutma yapmak için Manisa’dan geldiklerini belirterek, “Kurutma yapmaya geldik. 500 dönüm ekili alanımız var. Burada kurutup Manisa’ya gönderiyoruz, oradan da yurtdışına. Bu işi daha önce Manisa’da da yapıyorduk ama burada iklimsel olarak sezon daha uzun. Hava şartları daha iyi nem de yok. Daha kaliteli domates çıkıyor. 4 senedir buradayız. İşçi tedarikinde de sıkıntı yok. Daha önce Ege Bölgesi’ne gelen işçiler şuan burada çalışıyor. Bu yıl bin ton civarında kuru domates yapmayı hedefliyoruz. Bu da 10 bin ton yaş domatese hatta daha fazlasına denk geliyor. Hava şartları müsaade ederse bin ton üstüne çıkmayı hedefliyoruz. Verim geçen yıla göre daha iyi. Çünkü geçen yıl dolu yedik, bu da üretimi etkiledi” şeklinde konuştu.