Bilim insanları 350 bin kez denedi: 'Yazı turada' şans yüzde 50/50 mi?

Bilim insanları bir madeni para havaya atıldığında yazı veya tura gelme olasılığının yüzde 50 olup olmadığını test etmek için 350 bin kez yazı tura deneyi yaptı.

Tüm dünyada bir duruma adaletli karar vermenin bir yolu olarak görülen ve her seferinde yazı veya tura gelme olasılığının yüzde 50 olduğu varsayılan yazı tura oyununu test etmek isteyen birkaç bilim adamı, 350 bin kez yazı tura atarak matematik ile gerçek hayatı karşılaştırdı. Sonuça bakılırsa, bir para havaya atıldığında farketmeksizin bir tarafın diğer tarafla aynı orana sahip olduğu iddiası gerçek değil.

Henüz hakem denetiminden geçmemiş olan teorinin adı Diaconis Modeli olarak geçiyor. Model ile yapılan deneyde, "Yalpalanma, madeni paranın ilk yüzü yukarı bakacak şekilde atıldığında havada daha fazla zaman geçirmesine neden olur. Sonuç olarak, madeni paranın atıldığı tarafa inme şansı daha yüksektir" diye belirtiliyor. Yani, yazı tura yaparken paranın yukarıya bakan yüzünün para aşağıya indiğinde yukarı bakan yüzün gelme ihtimali daha yüksek.

Test için ekip 46 farklı para biriminden 350 bin madeni parayı çevirmeleri için 48 kişiyi işe aldı ve genel olarak madeni paranın atıldığı tarafa gelme olasılığının yüzde 50,8 olduğunu buldu.

Veriler daha derinlemesine incelendiğinde, yazı tura atışlarının insanlar arasında değişken olduğu bulundu. Yani, yazı turayı yapan kişinin uyguladığı güç ve diğer koşullar da sonucu etkileyebiliyor.

Ne kadar büyük bir etkiden bahsediliyor?

Açıklamada yüzde 0,8'lik bir oran çok fazla görünmese de, uzun süreli bir oyunda avantaja yol açabileceğini belirtiliyor. Bilim insanları, para havaya atılmadan yapılan etkinin büyüklüğünü ve örneğini şöyle açıklıyor:

"Gözlemlenen yalpalanmanın büyüklüğü bir bahis senaryosu kullanılarak gösterilebilir. Yazı tura atışının sonucuna bir dolar yatırırsanız (yani girmek için 1 dolar öderseniz ve sonuca bağlı olarak 0 ya da 2 dolar kazanırsanız) ve bahsi 1.000 kez tekrarlarsanız, yazı turanın başlangıç konumunu bilmek size ortalama 19 dolar kazandıracaktır.

Son olarak makalede, iki seçenek arasında kalıp karar vermek için yola ihtiyaç duyan insanlar için ekip oldukça basit bir çözüm önerisi olarak, "Yüksek bahisli bir yazı tura oynayacaksanız, madeni paranın başlangıç konumunun gizlenmesi en mantıklı yol olabilir" tavsiyesinde bulundu.