Türkiye ve dünyanın çeyrek asrına damgasını vuran Erdoğan 70 yaşında

Türkiye Cumhuriyeti kuruluşunun 100. yaşını kutlarken, Cumhuriyet tarihinin son çeyrek asırlık döneminde etkili olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 70’nci yaşını kutluyor. Erdoğan bir çeyrek asırlık dönemde önemli kırılma noktalarına başrolü oynadı. Sputnik, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın doğum günü için mini bir belgesel hazırladı.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 26 Şubat 1954 tarihinde İstanbul’un Kasımpaşa semtinde aslen Rizeli olan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Ahmet Erdoğan ve annesi Tenzile Erdoğan olan Recep Tayyip Erdoğan okul hayatına Kasımpaşa Piyale İlkokulu’nda başladı. Ardından da İstanbul İmam Hatip Lisesi’nden eğitim gördü.

Futbol ve siyasetle ilgilenmeye başladı

Erdoğan, İmam Hatip Lisesi yıllarında Milli Türk Talebe Birliği’nde siyasetle uğraşmaya başladı. Yine bu yıllarda Erdoğan siyasetin yanı sıra futbola da yöneldi. Camialtı ve İETT gibi kulüplerde futbol oynayan Erdoğan, profesyonellik yolundaki adımları baba engeline takıldı.

Erdoğan, yıllar sonra babasının futbolu bırakmasındaki rolünü şu sözlerle anlatacaktı:

“14 yaşında mahallede futbola başladım. O zaman İmam Hatip okulunda okuyordum. Önce Camialtı Spor Kulübü'nde sonra İETT'ye transfer oldum. Bu arada profesyonel teklifler geldi ama babam - Allah rahmet eylesin- iyi ki önümü kesti. Dedi ki 'ben seni okuman için yetiştiriyorum'. Babam öyle dedikten sonra bizim farklı bir şey yapmamız mümkün değildi. Hayırlı da oldu. Bütün ağırlığımızı siyasete verdik.”

Milli Selamet yılları

1973 yılında ise İstanbul İmam Hatip Lisesi’nden mezun olan Erdoğan, fark dersleri sınavını vererek Eyüp Lisesi’nden de diploma aldı. Üniversiteyi Marmara Üniversitesi İktisadî ve Ticarî Bilimler Fakültesi’nde okudu. Erdoğan bu yıllarda siyasette daha aktif rol almaya başladı. Necmettin Erbakan’ın kurduğu Milli Selamet Partisi’ne kaydoldu. Partinin önce Beyoğlu ardından da İstanbul gençlik kolları başkanlığını yürüttü. 12 Eylül darbesinden sonra askere giden Erdoğan yedek subay olarak askerlik görevini tamamladı. Siyasete ara veren Erdoğan özel şirketlerde yöneticilik yaptı. 1983 yılından Refah Partisi’nin kurulması ile birlikte Erdoğan yeniden siyasete döndü. 1984 yılında Refah Partisi Beyoğlu İlçe Başkanı, 1985 yılında ise Refah Partisi İstanbul İl Başkanı ve Refah Partisi MKYK üyesi oldu.

Erdoğan hayatındaki belki de en önemli dönüm noktası: 1994 zaferi

Milli Selamet ve Refah partilerinin teşkilatlarında görev alan Recep Tayyip Erdoğan ilk olarak 1987 genel seçimlerinde milletvekili adayı oldu ve seçilemedi. Ardından Erdoğan 1989 yerel seçimlerinde ise Refah Partisi’nin Beyoğlu Belediye başkan adayı oldu yine seçimleri kaybetti. 1991 yılında gerçekleşen genel seçimlerde milletvekili olarak seçildi ama o dönem uygulanan tercihli oy sistemi yüzünden TBMM’ye gidemedi. Erdoğan’ın kaderi ise 1994 yılında gerçekleşen yerel seçimler ile değişti. Refah Partisi’nin İstanbul Belediye başkan adayı olan Erdoğan’a hiç kimse şans vermedi. Ama seçimlerin sonucunda Erdoğan rakiplerinin arasından sıyrılarak bir sürpriz yaptı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı oldu.

Şiir okudu diye hapse gönderildi

Recep Tayyip Erdoğan’ın 4.5 yıl süren belediye başkanlığı 12 Aralık 1997’de Siirt’te okuduğu bir şiir nedeniyle son buldu. Erdoğan okuduğu bu şiir nedeniyle hapse mahkum edildi. 26 Mart 1999 yılında Pınarhisar Cezaevi’ne girdi ve burada 4 ay geçirdi. Onu, hapse gönderen Ziya Gökalp'e ait "Minareler süngü, kubbeler miğfer" dizelerini içeren “İlahi Ordu” şiiriydi.

4 ayını hapishanede geçiren Erdoğan bu süreç içerisinde AK Parti’nin kuruluş fikrini olgunlaştırdı. Erdoğan’ı cezaevi çıkışında büyük bir kalabalık karşıladı. Bu sıra ise Refah Partisi kapatıldı. Yerine Fazilet Partisi kuruldu. Fazilet Partisi içinde yenilikçiler ile gelenekçiler iktidar için yarıştı. Erdoğan bu süreçte yenilikçileri destekledi. Parti içi iktidar yarışını kaybeden yenilikçiler partiden ayrılarak yeni bir parti kurmak için hazırlık yaptı.

AK Parti ile gelen iktidar

Erdoğan,14 Ağustos 2001’de arkadaşlarıyla birlikte Adalet ve Kalkınma Partisi'ni kurdu ve AK Parti’nin Kurucu Genel Başkanı seçildi. AK Parti’yi daha kuruluşunun ilk yılında girdiği 2002 yılı genel seçimlerinde üçte ikiye yakın parlamento çoğunluğuyla (363 milletvekili) tek başına iktidar oldu. Erdoğan siyasi yasaklı olduğu için milletvekili seçilemedi. Hükümeti Abdullah Gül kurdu.

9 Mart 2003’e gelindiğinde Erdoğan, Siirt ili milletvekili yenileme seçimine katıldı. Bu seçimde oyların yüzde 85’ini alan Erdoğan, 22. dönem Siirt milletvekili olarak parlamentoya girdi. 15 Mart 2003 tarihinde Başbakanlık görevini üstlenen Recep Tayyip Erdoğan o günden günümüze Türkiye’nin yönetiminde kesintisiz söz sahibi oldu.

Erdoğan’ın ikinci dönemi: Dış politikada ‘one minute’ şerhi

Erdoğan’ın ikinci seçim zaferi dönemine dış politikada yaşanan gelişmeler damgasını vurdu.

O dönem, Türkiye ile Arap dünyası arasında sıcak ilişkiler kuruldu. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan Bodrum'da buluştu. İsrail ile ilişkiler ise o dönemde gerilmeye başladı. 29 Ocak 2009’daki Erdoğan’ın Davos’taki ‘one minute’ çıkışı tam da bu gerilimin zirve noktasıydı.

Üçüncü dönem: ‘Ustalık dönemim’

2011 yılında gerçekleşen ve AK Parti’nin yüzde 49 oy oranına ulaştığı üçüncü dönem için Erdoğan ‘ustalık dönemim’ değerlendirmesini yaptı. Türkiye’nin yönetim yapısında değişiklik önerisi Erdoğan tarafından bu dönemde başlatıldı.

Erdoğan halkın seçtiği ilk cumhurbaşkanı oldu

Türkiye’nin 11’inci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün görev süresinin dolmasından sonra Erdoğan Cumhurbaşkanı adayı oldu. 2007 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile 2014 yılında ilk defa Cumhurbaşkanını vatandaşlar seçti. Erdoğan bu seçimden galip çıkarak vatandaş tarafından seçilen ilk Cumhurbaşkanı oldu.

15 Temmuz’da darbe girişimine karşı mücadele

Daha önce MİT krizi, 17-25 Aralık Yargı girişimi gibi hamleler ile Erdoğan’ı devirmek isteyen FETÖ yapılanması 15 Temmuz 2016’da bu sefer askeri darbe girişimine kalkışsa da başarısız oldu. TBMM’yi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı hedef alan kalkışmanın başarısızlığını temsil eden an, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın cep telefonundan görüntülü aramayla katıldığı canlı yayında vatandaşları meydanlara çıkmaya çalıştığı anlar olarak tarihe yazılacaktı.

2016 yılı Temmuz ayı, örgüt lideri ABD’de olan FETÖ’ye yönelik büyük operasyon silsilesinin başlangıcı oldu. Darbe girişimi sonrasında Erdoğan’ı arayarak desteğini ilan eden ilk liderlerden biri Rusya Devlet Başkanı Putin oldu. 15 Temmuz sonrası Rusya ile Türkiye ilişkileri yeni bir boyut kazandı. Hatta darbe girişimi sonrasındaCumhurbaşkanı Erdoğan ilk yurt dışı ziyaretini Rusya'ya yapacaktı.

Yeni hükümet sistemi ve Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı

Cumhuriyetin kuruluşundan sonra parlamenter sistem ile yönetilen Türkiye’de, 15 Temmuz sonrasında yönetim sisteminin değişimi konuşulmaya başladı. Hazırlanan Anayasa değişikliği teklifi 16 Nisan 2017 referandumu ile kabul edildi. Bu değişiklik ile Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçildi.

Referandum kararları 2018 yılında gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimi ile uygulanmaya başladı. Erdoğan rakiplerini geride bırakarak ilk turda yüzde 52.60 oranında oy alarak yeni sistemin ilk cumhurbaşkanı oldu. Erdoğan 9 Temmuz 2018’de yemin etti. Ardından da cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin ilk kabinesini açıkladı. Erdoğan’ın göreve başlama törenine çok sayıda devlet başkanı katıldı.

Rusya ile stratejik ortaklık yolu, S-400 anlaşması, Akkuyu NGS ve fazlası

15 Temmuz sonrasında yoğunlaşan Türkiye- Rusya ilişkileri S-400 anlaşması ile önemli sürece girdi. Türkiye S-400 savunma sistemi satın alan ilk NATO ülkesi oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında yoğun diyalog süreci başladı. Erdoğan ile Putin iki ülke arasındaki sorunları doğrudan konuşur hale geldi. İki lider savunmadan, bölgesel konulara, ticaretten, turizme, karşılıklı iş birliğinden enerjiye kadar pek çok konuda rahatlıkla görüşebilir hale geldi.

Bu süreçte iki ülke ilişkilerinde önemli bir yatırım kalemi olan Akkuyu Nükleer Santrali de inşaat süreci başladı. Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşması başta ABD olmak üzere Batılı ülkeleri rahatsız etti. Öyle ki dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın sosyal medya mesajları ile Türk ekonomisini hedef alan saldırıları sonrasında dolar kuru hızlı bir artış gösterdi. NATO üyesi ülkeler de Türkiye’ye yönelik üstü kapalı askeri ve ekonomik yaptırımları uygulamaya başladı.

Putin’le Erdoğan’ın dostluğunu anlatan anlar

Dünyayı etkileyen pandemi sürecinde de Türkiye’de yönetimin başında olan Erdoğan, pandeminin ekonomik etkilerine yönelik bir dizi önlemler aldı. Türkiye bu süreçte kendi aşısını üreten ülkeler arasında yer alırken, Erdoğan ile Putin’in aşı üzerine sohbetleri süreçle ilgili akıllarda kalan bir görüntü oldu. Videoda aşı etkisi üzerine sohbet ederken Erdoğan’ın “Benim antikorum binin üzerindeydi” şeklindeki sözleri hafızalara kazındı.

Ancak dünyanın hafızasına kazınan tek Erdoğan-Putin diyaloğu bu değildi. Erdoğan’ın 2019’da Putin’e arabayı göstererek “zırhlı mı” diye sorması üzerine Putin’in esprili bir şekilde “bölge zırhlı” cevabı sadece iki ülkenin medyasında değil tüm dünyada virale dönüşmüştü. Aynı yılın, Ağustos ayında Rusya lideri Putin’in Cumhurbaşkanı Erdoğan'a dondurma ısmarladığı anlar, iki ülkenin sıcak ilişkilerinin sembollerinden biri olmuştu.

Karadeniz’de Erdoğan’ın liderlik rolü

Rusya’nın Ukrayna'da başlattığı özel operasyonun başından itibaren Türkiye sürece tarafsızlık ilkesi ile yaklaştı. Erdoğan’ın temasları kapsamında Rusya ve Ukrayna tarafları, İstanbul’da bir araya geldi. Yine Erdoğan’ın girişimleri doğrultusunda dünyada gıda krizinin önüne geçilmesi için tahıl koridoru anlaşması imzalandı. Rus basını, halen Erdoğan öncülüğündeki Türkiye’nin krizdeki itidalli arabuluculuk rolüne vurgu yapıyor.

Asrın felaketinin ardından da Türk halkı ‘Erdoğan’ dedi

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görev sürecinde belki de en zor sınavı 6 Şubat 2023’te gerçekleşen depremler oldu. Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında Türkiye’de 11 ilde ağır kayıplar yaşandı. Bu depremlerden birkaç ay sonra gerçekleşen genel seçimlerde Erdoğan 6 partinin desteklediği muhalefet blokuna karşı mücadele verdi. Erdoğan, seçimlerin 2. turunda yüzde 52.16'sını alarak zafer ilan etti.

Erdoğan’ın 70. yaşı

Erdoğan, 70 yaşına Cumhurbaşkanlığı görevini sürdürürken giriyor. Erdoğan öncülüğündeki Türkiye, bu dönemde uzay yarışında önemli adımlar attı. Alper Gezeravcı, insanlı uzay programı kapsamında bu dönemde uzaya giden ilk Türk astronot oldu. Yine Milli Muharip Uçak Kaan da ilk uçuşunu bu süreçte gerçekleştirdi.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 26 Şubat 2024’te 70. yaşını dolduruyor. Recep Tayyip Erdoğan ve Emine Erdoğan'ın 2 kız 2 erkek olmak üzere 4 çocuğu ve 9 torunu var.