Tam bir yıl önce Dünya Bankası uzmanları, dünyada dolardan kurtulma sürecinin başlatıldığını ve bunun durdurulamayacağını belirtti. Uzmanlar, Rusya'nın başta en büyük ticari Çin olmak üzere uluslararası işlemlerde doları tamamen saf dışı bırakabileceğini vurguladı.
İLK ADIM ARALIK 2014'TE ATILDI
Moskova ve Pekin, ticarette ulusal para birimlerine geçmeye ilk olarak Aralık 2014'te karar verdi.
O dönemden bu yana rubleyle doğrudan ticareti öngören anlaşmaları yürürlüğe koyan iki ülke, son olarak Haziran 2019 başında ulusal para birimleriyle ticaret yapılmasını öngören hükümetler arası anlaşma imzaladı.
Anlaşma kapsamında bu yılsonuna kadar devreye sokulması planlanan SWIFT'in yerini alacak yeni sistemin öncelikle köklü Rus enerji ve tarım şirketleri tarafından kullanılması bekleniyor.
'YENİ SİSTEM SWIFT'İN ETKİSİNİ AZALTACAK'
SWIFT üzerindeki işlemlerin yüzde 42'si dolar üzerinden yapıldığından bu sistem Washington tarafından etkili bir silah olarak kullanılıyor. Financial Times, ABD'nin agresif tutumunun Rusya ve Çin'i doların dayanıklılığını test etmeye ittiğini ve sonucunun ABD için kötü olabileceğini yazarken, yeni sistemin yaptırım baskısını ortadan kaldıracağı ve dolar hakimiyetiyle ilgili soru işaretleri doğuracağı belirtiliyor.
'AVRUPA DA BAĞIMLILIĞINI AZALTIYOR'
Avrupalılar, ABD'nin kısıtlamalarını İngiltere, Fransa ve Almanya'nın 28 Haziran'da uygulamaya koyduğu INSTEX mekanizması yardımıyla ortadan kaldıracak. Mekanizma, diğer ülkeler tarafından da kullanılabilecek.
'INSTEX ABD'YE DARBE VURACAK'
Uzmanlar, INSTEX'in ABD'nin küresel ekonomik düzeni kontrolü altına alma hedefine darbe vuracağından emin. Zira, sadece Avrupa değil, Beyaz Saray'ın yaptırım politikasından kurtulmak isteyen her ülke INSTEX'i kullanarak dolar baskısını bertaraf edebilir.
Washington'un bu projede yer alan ülkeleri tehdit ederek bundan vazgeçirmeye çalışması şaşırtıcı bir gelişme değil. Bloomberg'in haberine göre, ABD Hazine Bakanlığı Terör ve Mali İstihbarat Müsteşarı Sigal Mandelker, Tahran ile ticareti sürdürmek için Avrupa aracı olan ‘INSTEX’in yürürlüğe girmesi durumunda, bununla ilişkili kişilerin ABD’nin finansal sisteminden men edilebileceğine işaret etmişti.
