Koronavirüs dünya ekonomisini nasıl etkiler?
Çin'in Hubey eyaletinin Vuhan şehrinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Aralık ayı ortalarından bugüne kadar 213 kişi yaşamını yitirdi. Virüs, yaklaşık 10 bin kişiye bulaştı. 80 binin üzerinde kişi de müşahede altında. Hubey eyaletine bağlı 17 kentte yaşayan yaklaşık 50 milyon kişi tecrit altında. Ölü sayısının artması ve koronavirüsün 23 ülkeye ulaşmasının ardından Dünya Sağlık Örgütü, ‘uluslararası acil durum’ ilan etti.
Çin’deki ölümcül virüsün ekonomik etkileri de baş göstermeye başladı. Önde gelen küresel şirketler Çin'deki üretimlerini askıya aldı, ofislerini kapattı ya da şube sayısını azaltma yoluna gitti. Uluslararası kuruluşlar, Çin'deki virüsün yayılmasının, 2003 yılındaki SARS benzeri ekonomik sonuçları olabileceğini belirtiyor.
Ekonomist Enver Erkan, virüs salgınına ilişkin tablonun ağırlaşması durumunda bunun Çin ekonomisine ve Çin'le ticari ilişkileri olan ülkeler için olası etkilerini RS FM'de değerlendirdi.
Enver Erkan'a göre yeni virüs salgını dünyanın kendini soyutlayabileceği bir problem değil.
Rakamların gün geçtikçe artığına dikkati çeken Erkan, bunun en başta Çin ekonomisine olumsuz yansıması olacağını söyledi.
Enver Erkan'ın aktardığına göre aralık ayından bu yana yaşanan virüs tehdidi Çin'in ilk çeyrek büyümesini bir puandan fazla aşağı çekecek, yüzde 5'in altında bir büyüme gerçekleşecek.
Çin ile ticari ilişkisi olmayan ülke bulunmadığının altını çizen Ekonomist Erkan, "Dolayısıyla Çin yavaşladığı zaman dünya yavaşlıyor, küresel ekonomik büyüme aşağıya doğru çekiliyor. Çin'de olan bu olaya dünyanın kayıtsız kalması mümkün değil" diye konuştu.
‘Çin'deki üretim faaliyetleri uzun süre askıya alınabilir’
Ekonomist Enver Erkan, yeni virüs nedeniyle sadece Vuhan ve çevresinde değil Çin'in Şanghay ve Pekin gibi büyük merkezlerinde de ekonomik faaliyetlerin yavaşladığına dikkati çekti.
Tüketim alışkanlıklarından, şirketlerin yatırım eğilimlerine kadar birçok değişim yaşanacağını belirten Erkan, birçok küresel şirketin Çin'de üretim merkezleri olduğunu ve bazılarının üretim faaliyetlerini geçici süreyle durdurduğunu anımsattı.
Bu iş kontrol altına alınmadığı sürece üretim faaliyetlerinin uzun süre yürütülemeyeceğinin altını çizen Ekonomist, "Ne kadar uzun süreceğine bağlı olarak bunun bilançolara etkisi de aynı şekilde aratacak. Çin'de önemli bir istihdam kaybına neden olacak" dedi.
‘Salgının büyümesi, ticareti ve turizmi baltalar’
Çin'in Vuhan şehrinin önemli bir lojistik, ticari faaliyet ve otomotiv üretimi konusunda bir hub olduğunu anımsatan Enver Erkan, salgın tehdidinin büyümesinin Çin'le yapılan ithalat-ihracatın yani ticari ilişkilerin yavaşlaması anlamına geleceğini söyledi:
"Çin ile iş yapan, mal alıp mal satan şirketler bu yatırım ve faaliyetlerini gözden geçirmek zorunda kalacaklar. Dolayısıyla bu, sadece Çin ekonomisine değil küresel ekonomiye de yansımaları olacak bir belirsizlik. Ayrıca turizmi de baltalayacak bir gelişme. Bu durum bazı ülkelerin turizm faaliyetlerini yavaşlatacak ve turizm gelirlerini azaltacaktır."
‘Yatırımcı güvenli varlığa yöneldi’
Çin'den kaynaklı bu belirsizlik durumunda yatırımcının güvenli varlığa yöneldiğini belirten Ekonomist Erkan, piyasadaki oynaklığın arttığına vurgu yaptı.
Virüsle ilgili daha kötümser bir senaryoda yatırımcı ve piyasa tablosuna ilişkin de değerlendirmede bulunan Erkan, "Yatırımcının normalde riskli olarak değerlendirdiği bütün ana varlık sınıfları değer kaybeder ve güvenli varlıklar ön plana çıkar, altın gibi emtialar. Petrol fiyatları aşağı doğru gelir. Küresel talep bundan olumsuz etkilenir. Belki OPEC ve partner ülkelerin bu durumu dengelemek adına ek aksiyon alması gerekebilir. Benzer şekilde gelişen ülke varlıkları da bu konuda risk altında. Tabii dolar, diğer paralara göre güçlü konumda olacaktır" şeklinde konuştu.
