Kırım'ın askeri yapılanmasında 1 yılda neler değişti?

Rusya'yla yeniden birleşmesinin üzerinden bir yıl gibi kısa bir süre geçmiş olmasına rağmen Kırım şu anda eksiksiz bir askeri yapılanmaya sahip. Sputnik, Kırım'ı Rusya ile birleştiren 16 Mart referandumunun birinci yılı nedeniyle yarımadanın savunma ağındaki gelişmeleri derledi.

Bundan bir yıl önce Kırım'da, bölgenin yeniden Rusya'ya bağlanması ya da daha geniş özerklikle Ukrayna'ya bağlı kalması konusunda bir referandum yapıldı. Sonuçta, Kırımlıların neredeyse yüzde 97'si Rusya'yla birleşmeye 'evet' dedi. O günden bu yana yarımadada hayatın pek çok alanında bir dizi iyileşme görüldü. Gündelik hayata özgü ve siyasi iyileşmeler dışında, Kırım'ın savunma olanakları da elle tutulur şekilde gelişti.

Kırım'ın Rusya'yla birleşmesi sonrasında, 9 bin Ukraynalı asker ve 7 bin Ukraynalı sivil personel Rus ordusuna katılırken, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı 70'den fazla birim gönüllü olarak Rusya saflarına geçti.

16 Mart referandumu sonrasında Rusya Donanması Komutanı Viktor Çirkov, Kırım'da, 25'i savaş gemisi olmak üzere Ukrayna'ya ait toplam 79 donanma gemisi olduğunu belirtip Rusya'nın bu gemileri Ukrayna'ya teslim etmeye hazır olduğunu açıkladı.

'Priluki' adındaki Ukrayna füze gemisinin teslim edildiği tarih olan 11 Nisan 2014'ten bu yana Rusya, 43 geminin yanı sıra yarımadadaki tüm askeri araçları ve bazı uçak ile helikopterleri Ukrayna'ya iade etti. Ne var ki Haziran ortalarında, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Rusya'yla olan askeri işbirliğini dondurduğunda, bu devir süreci de durdu.

Ukrayna Devlet Başkanı Pyotr Poroşenko, önceki pazartesi günü yaptığı açıklamada, ülkesinin Kırım'daki silahların geri kalanını da almak istediğini söyledi. Ancak bu istek yerine getirilebilirmiş gibi görünmüyor. Zira Kırım'da konuşlanmış olan Rusya Karadeniz Filosu'nun Komutanı Amiral Aleksandr Vikto, önceden yaptığı bir açıklamada, Ukrayna'nın doğusundaki çatışmalarda kullanılabilecek olmaları nedeniyle silahları Kiev yönetimine geri vermeyi düşünmediklerini söylemişti.

Eylül 2014'te, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu Ukrayna'daki krizin tırmanması, Kırım'ın Rusya'yla birleşmesi ve Rusya sınırları yakınlarında devam eden askeri hareketlik gibi sebeplerden ötürü, Kırım'ı da içeren ülkenin Güney Askeri Bölge Komutanlığı'nda bazı düzenlemeler yapılmasına karar verdiklerini söylemişti.

Örneğin Kasım 2014'te Su-27SM ve Su-30 tipi çok amaçlı avcı uçakları Kırım'ın Sivastapol kentinin hemen dışında bulunan Balbek Hava Üssü'ne vardı. Ayrıca yarımadanın hava savunma sistemlerine yeni S-300PMU ve Pantsir-S1 sistemleri eklendi.

Tüm bu gelişmeler yaşanırken, Kırım'ın Rusya'yla birleşmesi, Rus donanmasının yarımadadaki Sivastopol Limanı'nı üs olarak kullanan Karadeniz Filosu'nda da bir dizi yenilik yapılmasına olanak verdi. Sözgelimi, 2015 ve 2016 yıllarında buradaki Karadeniz Filosu'na, 6 adet yeni Amiral Grigoroviç sınıfı savaş gemisi, 6 adet Varşavianka tipi denizaltı ve Buyan-M tipi füze gemileri eklenecek.

Yeni anti-sabotaj ve savunma birlikleri de Kırım'ın güvenlik ağını güçlendiren etkenler arasında. Eskiden Ukrayna Donanması için 'casus yunus' eğiten Sivastopol Devlet Akvaryumu da birleşmenin arından Rusya Donanması'na katılmıştı. Kasım 2014'te Karadeniz Filosu 'casus yunusların' katıldığı bir tatbikat gerçekleştirdi. Tatbikat sırasında yunuslar, 60 metre derinlikteki denizaltıları tespit edebildi.

'Casus yunuslara' ek olarak, Karadeniz Filosu kurtarma ve karşı sabotaj gibi görevlerde yer alacak dalgıçların eğitileceği yeni bir merkez kurulması da planlanıyor. Kırım'da ayrıca 2020 yılına kadar, kayalara oyulmuş denizaltı üslerini de içeren geniş bir ağ kurulması bekleniyor.

Karadeniz Filosu'nun sahil savunma birimleri de Bal ve Bastion tipi yeni füze savunma sistemlerine kavuştu. Bunlar dışında Kırım'da, yeni bir dağ savunma birliği, NATO gemilerini gözleyecek bir insansız hava aracı alayı, bir kimyasal-nükleer savunma alayı ve bir de 300 parça ekipmandan oluşan bir topçu alayı oluşturuldu. Ayrıca Aralık 2014'te, 1996 yılında Rusya'dan Ukrayna'ya devredilen Sivastopol'deki Deniz Üssü yeniden yapılandırıldı.

Kırım'ın güvenliğini tehdit edebilecek faktörler arasında NATO'nun Karadeniz'deki varlığının yanı sıra, yarımadayla olan sınırına top bataryaları yerleştiren ve aradaki köprülere mayın döşeyen Ukrayna da sayılıyor.

Moskova ise Kırım'ın ulaşım güvenliğini sağlamak için yarımadayı Kerç Boğazı üzerinden Rusya'yla birleştirecek bir köprü inşa edilmesini planlıyor ve Kırım'ı Ukrayna'nın elektrik kesintilerinden korumak için bölgeye yeni güç santralleri inşa ediyor. Planlanan yeni güç santrallerinden birinin inşaatı Mart ayı içinde başlayacak, köprünün ise dört yıl içinde tamamlanması bekleniyor.