Nitelikli yabancı istihdamında sınav ve ilgili meslek örgütünden izin gibi şartların kaldırılacağını belirten Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, "Türkçe sınava tabi bir Japon mühendis düşenebiliyor musunuz, köprüde çalışacak" dedi. Çelik, Suriyelilerin de güvenlik açısından riskli görülen yerlerde ve Antalya gibi turizm bölgelerinde çalıştırılmayacağını vurgularken, 18 ay Türkiye'de oturmuş olma gibi kurallar getirileceğini vurguladı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, aralarında Sputnik Haber Ajansı'nın da bulunduğu bir grup gazeteciyle sohbetinde 'Yabancı İstihdamı Kanun Tasarısı' ile Suriyelilerin çalışmasına ilişkin çıkarılacak olan Bakanlar Kurulu kararını değerlendirdi. Çelik, söz konusu tasarının bugün TBMM AB Uyum Komisyonu'nda ele alınacağını, daha sonra diğer komisyonlara görüşülüp TBMM Genel Kurul'un gündemine getirileceğini ifade etti.
NİTELİKLE YABANCI PERSONELE KAPILAR AÇILACAK
Yabancıların çalışmasıyla ilgili mevcut mevzuatın ağırlıkla ikincil mevzuat ve genelge düzeyinde olduğunu vurgulayan Bakan Çelik, "Şimdi tasarıyla bunu yasal güvenceye kavuşturuyoruz bir. İkincisi tabi ki nitelikli personelin Türkiye'de istihdamı ile ilgili kapılar açılıyor" dedi.
YABANCILARIN ÇALIŞMA TALEBİ ARTTI
Göç Yasası ile yabancıların çalışma izinlerinin tümünün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na verildiğini anımsatan Bakan Çelik, "Böylece Çalışma Bakanlığı bütün yetkileri almış oldu. Bu yetkileri alınca Göç Yasası çerçevesinde, yabancıların nasıl çalışacaklarıyla ilgili düzenlemelerin yapılma zorunluluğu doğdu. Malum geçmişte parçalı durumdaydı bunlar. Bu son zamanlarda da yabancıların çalışma talepleri arttı. Bu artan talebe cevap olması açısından bir yasal düzenleme zorunluluğu doğdu" ifadelerini kullandı.
YERLİ İŞ GÜCÜ BALTALANMAZ
Bakan Faruk Çelik, kamuoyunda yapılan bazı değerlendirmelerin yanlış olduğunu savunarak, " 'Mühendislere, teknik elemanlara kapı açılıyor, yerli elemanların, hekimlerin, mühendislerin iş bulması zorlaşacak' deniliyor. Böyle bir şey söz konusu değil" dedi. Çelik, bu düzenlemenin işsizliği artırabileceğine yönelik değerlendirmelerin anımsatılması üzerine de, "Hiç alakası yok, hiç ilgisi yok. Yabancılar zaten çalışıyor şu anda. Ev işlerinde şu anda 30 bini bulduk. Moldova'dan ağırlıklı geliyor, ev işlerinde çalışanlar var" diye konuştu. Çelik, hangi alanda olursa olsun yerli iş gücünü baltalayan, engelleyen, zora sokan hiçbir düzenlemenin söz konusu olmadığını söyledi.
PROJE BAZLI İŞLERDE SIKINTI VAR
Yabancıların çalışmasıyla ilgili mevcut mevzuatta var olan YÖK'ün aradığı üniversite denkliğinin aynen devam edeceğini vurgulayan Bakan Çelik, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ama proje bazlı işler var bazı. Proje bazlı işlerde yaşanan ciddi sıkıntılar var. Hem uluslararası düzeyde iş almasını istiyorsunuz bazı firmaların veya siz almak istiyorsunuz, buralardaki geçişgenliği biraz daha rahatlatıyoruz. Yani yabancıların çalışma izinleriyle ilgili sorunlu alanları, bir çok sorunlu alan var bunları dizayn eden bir düzenleme. Yani genelgeyle götürülen işleri biz yasal bir çerçeveye kazandırıyoruz. Mesela genelgelerle diyorsunuz ki, 5 Türk çalıştırmak kaydıyla 1 tane yabancı gelebilir. Bunun gibi kurallar genelgeyle, tekrar söylüyorum kurum içi genelgelerle götürülen işler. Bu doğru değil."
TÜRKÇE SINAVA TABİ BİR JAPON MÜHENDİS DÜŞÜNEBİLİYOR MUSUNUZ?
Mevcut mevzuata göre yabancı mühendis, mimarların çalışması konusunda meslek örgütlerinden izin alma şartı olduğunu anımsatan Bakan Çelik, "Adeta bir yabancının çalışmasıyla ilgili gidip oradan onay alıyorsunuz, YÖK'ten denklik alıyorsunuz, hatta akademik kariyer açısından da bir sınava tabi tutuluyor insanlar. Türkçe sınava tabi bir Japon mühendis düşenebiliyor musunuz? Köprüde çalışacak. Bunlar kalktı. Meslek örgütlerinden izine gerek var mı, şimdi bir proje yapılıyor, köprü yapılıyor, denklik aranıyor zaten, yani üniversite denkliği varsa, bildiğiniz yani Türkiye'nin tanıdığı akredite üniversitelerden birisinden mezun olmuş gelmişse, bunun istihdamı için geçici süre zaten oluyor, şuradan izin al, buradan izin al…." dedi.
TERSİNE BEYİN GÖÇÜNÜ DE SAĞLAYABİLİR
Nitelikli yabancıların çalıştırılmasının tersine beyin göçünü de sağlayabileceğini ifade eden Bakan Çelik, "Yani Türkiye, dünyadaki birikimi Türkiye'ye çekme konusunda bir yasa çıkarıyor. Yabancıların burada çalışmasını ne kadar zorlaştırırsanız nitelikli anlamda söylüyorum, o derece siz dünyayla ilişkilerinizde o ölçüde ancak bağınız olabilir. Ne kadar nitelikli insan buraya gelirse, üniversiteye gelir, öğretim üyesi olarak gelir, teknoloji olarak gelir, gelebilmeli" diye konuştu.
SURİYELİ ÇALIŞANA KURALLAR GELECEK
Türkiye'de bulunan Suriyelilerin çalışmasına ilişkin Bakanlar Kurulu çıkacağını anımsatan Bakan Faruk Çelik, nitelikli yabancı istihdamını düzenleyen tasarıya karşı yapılan benzer eleştirilerin bu konuda da gündeme getirildiğini ifade etti. Söz konusu Bakanlar Kurulu kararıyla Suriyelilerin çalıştırılması konusunda çerçevenin belirleneceğini vurgulayan Bakan Çelik, şunları söyledi:
"Mesela mevsimlik işçiler ağırlıklı olarak yurtdışından geliyor. Türkiye'de tarım işçileri var da yeterli değil. Geliyor Gürcistan'dan fındık topluyorlar, geliyor Moldova'dan çalışıyorlar. Bunlar zaten ülkemizde yaşıyor şu anda. Bunlar kayıt altına alınmış olacak. Şu anda kayıt dışı çalışıyorlar. Kayıt dışılığı teşvik edelim mi? Şimdi normal bir iş yerinde çalışanın onda biri kadar ancak Suriyeli istihdam edilebilir kurulanı getirmek istiyoruz. Bunu öyle lanse ediyorlar ki, sanki biz Suriyelilere iş vereceğiz, yerli iş gücünü işsiz bırakacağız gibi bir yaklaşım var. Doğru değil. ikincisi bir işveren bir ay boyunca İş-Kur'dan talepte bulunuyor, üç kez dört kez diyor ki, bana şu vasıta eleman ver, bulamıyor. Bunun yerine eğer bulabiliyorsa o vasıfta yabancı işte Suriyeli eleman çalıştırabilecek. Açık işler var. Bakın İş-Kur verilerine her ay ortalama 40-50 bin iş gücünü bulamıyoruz. Eleman bulmakta zorlanılan iş yerleri, oralara yönlendireceğiz. Suriyelilerle ilgili önemli kriterler var. Ezbere getirip burada istihdamı söz konusu olmayacak. SSK'ya kayıtlı olacağı için asgari ücretten aşağı bir ücret teklif edilemeyecek onlara da. Her yerde çalıştırma diye bir şey yok. Mesela Antalya'da çalışamazlar şu anda."
HER İLDE ÇALIŞTIRILMAYACAK, TURİZM VE GÜVENLİK AÇISINDAN BAKILACAK
Antalya'da neden çalıştırılmayacaklarının sorulması üzerine de Bakan Çelik, turizm bölgesi olan bu ili örnek olarak verdiğini Bakanlar Kurulu kararı ile Suriyelilerin çalışmasına ilişkin kurallar konulacağını söyledi. Çelik, şöyle konuştu:
"Yani İçişleri Bakanlığı güvenlik açısından ve diğer etmenleri dikkate alarak diyecek ki, ben Antalya'da bu şekilde Suriyeli vatandaşların çalışmasını uygun bulmuyorum. Ben size örnek veriyorum. Mesela diyecek ki Bursa'da çalışamaz, Ankara'da, İstanbul'da çalışamaz. Örnek veriyorum. Yani kısıtlama yapabilir. Mesela, şu illerde şu açık işlerin yoğun olduğu illerde mevsimlik işlerde çalışabilir diyeceğiz. Diyeceğiz ki atıyorum 8 ilde çalışabilir Suriyeli. İçişleri Bakanlığı diyecek ki şu 81 ilin 40'ında çalışabilirler 40'ında çalıştıramayız. Bir başka bakanlık mesela Turizm Bakanlığı der ki, benim açımdan şu alanlar, bizim turizmimizi baltalar, öbürü çıkar der ki, bizim sanayimizi baltalar, çalışma bakanlığı der ki bizim iş gücümüzü baltalar. Yetkili ilgili bakanlık bize bildirecek diyecek ki burada çalışması uygun değildir diyecek. Yani böyle bir düzenleme, böyle bir ciddi kriterler. Bakanlar Kurul kararı çıkmadı daha. Suriyelilerle ilgili Bakanlar Kurulu kararı çıkarsa bu şekilde, çerçevesi çizilmiş olan bir Suriyeli çalıştırması olacak."
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çelik, Suriyelilerin çalıştırılması konusunda 18 ay Türkiye'de oturma şartının da aranabileceğini belirterek, "18 ay geçici belge olma şartını getiriyoruz. Yani 18 ay Türkiye'de oturmuş olacak. Çünkü biz sanki Türkiye'de Suriyeli çalıştırıyormuşuz gibi orada propaganda yaparlar. Böyle bir şey yok. Gelecek 18 ay burada kaldığına dair belgeleyecek ki ona verelim" dedi.
