Çin’in kuzeybatısından Aden Körfezi’ne uzanan hızlandırılmış altyapı inşaatı, Pekin’in Hint Okyanusu ile Ortadoğu’daki etkisini güçlendirmek ve yurtdışındaki çıkarlarını sağlamak için askeri güç kullanmak stratejisine uyuyor.
‘TEK KUŞAK, TEK YOL GİRİŞİMİNİN TEMEL PARÇASI’
Koridor konusunun bu sefer Çin’in İpek Yolu girişimi bağlantısında gözden geçirildiği tahmininde bulunan Çin Diplomasi Akademisi uzmanı Ren Yuanzhe, şunları söyledi:
“Çin-Pakistan ekonomik koridoru, ‘tek kuşak, tek yol’ girişiminin temel parçası. Yapımı, Çin-Pakistan ilişkilerinde ve hatta tüm Güney Asya’da barış, istikrar ve ekonomik kalkınma için önemli rol oynuyor. Ayrıca Çin ve Pakistan arasında derin geleneksel dostluk var. İki ülke, ilişkilerini her hava koşulunda çalışan stratejik işbirliği ve partnerlik düzeyine çıkardı. Bu nedenle taraflar Çin-Pakistan ekonomik koridorun yapımına büyük önem veriyor. Bu projenin tanıtımı da başarıyla ilerliyor. Tahminimce koridor yapımı, diğer ülkeleri saf dışı bırakmak için değil, Çin’in etkisini artırmak için yürütülüyor.
Umarım, bu proje Çin için Güney Asya ve özellikle Pakistan’la işbirliğinin gelişimini teşvik etme yöntemi olur, Pekin’in kalkınmasını bu bölgeye yaymasına ve karşılıklı ulaştırma ve haberleşme bağlılığının oluşmasıyla Çin’in Güney Asya’yla işbirliğini hareketlendirmede başarılı olmasına izin verir”.
‘ÇİN, PAKİSTAN’I KÖPRÜ OLARAK KULLANACAK’
Gözlemciler, Çin’in Gvadar Limanı’na koridor inşaatını hızlandırma niyetinin bölgedeki jeopolitik hedefleri gerçekleştirmekle ilgili olabileceğine dikkat çekiyor. Özellikle de Pakistan’ı Çin ile Ortadoğu arasında bir köprü olarak kullanma planlarıyla ilgili olabilir.
‘GVADAR, ÇİN DENİZ ÜSSÜ OLARAK KULLANILIYOR’
Bağımsız Devletler Topluluğu Enstitüsü Direktör Yardımcısı Vladimir Yevseyev, Cibuti’de açılan ikmal üssünün ardından Gvadar’ın da Çin savaş gemilerine servisin sağlandığı yeni bir nokta olacağını düşünüyor. Yevseyev, bu konuyla ilgili şu değerlendirmede bulundu:
“Alınan bilgiye göre halihazırda Gvadar limanına hiçbir resmi açıklama yapılmadan Çin savaş gemileri giriş yapıyor. Gvadar’ın kısmen Çin deniz üssü olarak kullanıldığını tahmin edebiliriz. Bu belgelere yansıyacak mı şimdilik anlamak zor. Yine de Çin’in bu limandaki varlığı sadece Güney Asya’da değil, Ortadoğu ve Orta Asya’da bulunduğu anlamına gelir.
‘ÇİN, ULUSAL SINIRLARIN ÖTESİNE GEÇTİ’
Görünüşe bakılırsa önümüzdeki dönemde orada yeni bir Çin üssünün açılmasını bekleyebiliriz. Bu durum, Çin’in sadece dünyanın önde gelen ekonomisi olarak değil, gereksinim duyduğu yerde askeri üs kuran yeni güç merkezi olarak ulusal sınırların ötesine geçtiğini gösteriyor. Üstelik şunu kaydetmek isterim ki Cibuti’de bu üs ABD askeri üssüne yakın bir yerde açıldı. Bu, üssün faaliyetini kontrol etme ve teknik casusluk yapma fırsatını veriyor”.
Çin-Pakistan ekonomik koridoru, Pekin’in çıkarlarını askeri güce dayanarak korumasının ilk örneği oldu. İki ülke kaynakları, Çin askeri birliklerinin, geçtiğimiz sonbahar aylarında, bu projede yer alan binlerce Çinli işçi ve uzmanların güvenliğini ve altyapıyı korumaya başladığı bildirilmişti. Yabancı kaynaklar Çin birliklerinin sayısını belirtmedi, ancak bu askerlerin Pakistanlı askerlerle omuz omuza görev yaptıkları biliniyor. İslamabad bu amaçla 10 bin asker ayırdı. Ekonomik koridorun askeri yönünün Pekin’de yapılan son görüşmelerde ele alındığı tahmin ediliyor, çünkü yapımın hızlandırılması güvenlik tedbirleri artırılmadan gerçekleştirilemez.
‘ÇİN, SURİYE’NİN GELECEĞİNDE YER ALMAK İSTİYOR’
Pakistan’dan sonra Çin’in ticari çıkarlarının korunması için askeri gücün kullanılabileceği bir diğer ülke Suriye olabilir. Savaş sonrası Suriye’nin onarımına Çin’in katılmasına Devlet Başkanı Beşar Esad da sıcak bakıyor. Çin de Suriye askerlerini eğitmek için bu ülkeye uzman göndermeye hazır olduğunu açıklayarak net bir mesaj verdi. Bu, Çin’in savaştan sonra Suriye’nin geleceğinde yer almaya ilgi gösterdiğine bir sinyal.
