Uyum yasaları Başbakanlık'ta: 16 kanunda 132 maddede değişiklik

Adalet Bakanlığı, 16 Nisan referandumunda kabul edilen anayasa değişikliğine uyum kapsamında hazırlanan tasarı taslağını Başbakanlık'a gönderdi.

Edinilen bilgiye göre, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın imzasıyla Başbakanlığa gönderilen ve Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan tasarı taslağında Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Askeri Ceza Kanunun başta olmak üzere 16 kanunda 132 maddede değişiklik yapılması öngörülüyor.

Uyum paketi ile Askeri Ceza Kanunu, Hakimler ve Savcılar Kanunu, Anayasa Mahkemesi Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun, Uyuşmazlık Mahkemesi Kanunu, Danıştay Kanunu ve Yargıtay Kanunu'nda değişiklik yapılıyor. Paketin, Bakanlar Kurulu'nda görüşülmesinin ardından TBMM'ye sevk edilmesi bekleniyor.

ASKERİ SUÇLARA SİVİL MAHKEMELERDE YARGILAMA

Anayasa değişikliği ile askeri mahkemelerin kaldırılması nedeniyle, asker kişilerin işledikleri suçlar nedeniyle sivil mahkemelerde yargılanmasına ilişkin düzenleme yapılıyor. Taslakta, 'Askeri suçların soruşturması ve kovuşturmasında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri uygulanır' hükmü getirilirken, subay ve astsubayların şüpheli sıfatıyla ifadesinin bizzat Cumhuriyet savcısı tarafından alınacağı düzenleniyor.

Taslakta askeri suçlara ilişkin dava ve işlere bakmak üzere, askeri birliklerin konuşlu oldukları yer, coğrafi durum ile iş yoğunluğu göz önüne alınmak suretiyle belirlenen il merkezi ve ilçelerde, Milli Savunma Bakanlığı ile Hakimler ve Savcılar Kurulunun görüşü alınarak Adalet Bakanlığı'nca asliye veya ağır ceza mahkemeleri kurulabileceği düzenleniyor.

Anayasa değişikliğine uyum paketiyle 25/10/1963 tarihli ve 353 sayılı Askeri Mahkemelerin Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu, 26/10/1963 tarihli ve 357 sayılı Askeri Hakimler Kanunu,27/6/1972 tarihli ve 1600 sayılı Askeri Yargıtay Kanunu, 4/7/1972 tarihli ve 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu yürürlükten kaldırılıyor.

HSK'YA YENi DÜZENLEME

Anayasa değişikliğine uyum paketiyle Hakimler ve Savcılar Kurulu'nda da değişiklik yapılıyor. Hakimler ve Savcılar Kanunu'nda yer alan 'Yüksek' ifadelerinin tamamı kanun metninden çıkartılıyor. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunu'nun adı da Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu olarak değiştirilirken, 3 daireden 2 daireye indirilen HSK dairelerinin yetkileri de yeniden düzenleniyor.

HSK üyelerini seçimine ilişkin düzenleme Anayasa'ya uyumlu hale getirilirken Kurulun; üç üyesi, birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adlî yargı hâkim ve savcıları; bir üyesi, birinci sınıf olup, birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş idarî yargı hâkim ve savcıları arasından Cumhurbaşkanınca; üç üyesi Yargıtay üyeleri; bir üyesi Danıştay üyeleri; üç üyesi, hâkimlik mesleğine alınmasına engel bir hâli olmayan, yükseköğretim kurumlarının hukuk dalında görev yapan öğretim üyeleri ile meslekte fiilen onbeş yılını doldurmuş avukatlar arasından TBMM'ce dört yıl için seçileceği düzenleniyor.

YÜCE DİVAN YARGILAMALARI

Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanunda yapılan değişiklikle ise Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi'nde yargılanacak kişiler arasında cumhurbaşkanı yardımcıları da dahil ediliyor.

İPTAL DAVALARI

Kanunların iptali için Anayasa Mahkemesi'nde dava açabilecekler 'Cumhurbaşkanlığı hükümet Sistemi'ne göre yeniden düzenlenirken iptal davasını cumhurbaşkanının yanı sıra 'TBMM'de en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubundan her biri' ile 'TBMM üye tamsayısının en az beşte biri oranındaki üyeleri'ninin açabileceğine ilişkin düzenleme yapılıyor.