S-400’ler, Kürtler ve Gülen: Erdoğan ve Trump ihtilaflı konuları çözebilecek mi?

Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün New York’ta ABD Başkanı Trump ile bir araya gelecek. İki liderin yapacağı görüşmede Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemleri, Kuzey Irak’ta yapılması planlanan referandum, Ankara ile Washington’un Suriye’deki yeni operasyonları, Fetullah Gülen’in iadesi gibi konuların ele alınması bekleniyor.

Russia Today (RT) iki liderin yapacağı görüşmenin ne şekilde sonuçlanabileceğini araştırdı.

Bu akşam Birleşmiş Milletler (BM) 72. Genel Kurulu toplantıları çerçevesinde Türkiye saatiyle 22.00’de yapılması planlanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile AB Başkanı  Donald Trump'ın görüşmesi, iki liderin bu yıl gerçekleştirecekleri 3. görüşme olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilk kez geçtiğimiz mayısta ABD ziyareti kapsamında ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya geldiğinde Fetullah Gülen’in iade edilmesini ve ABD’nin Suirye’deki Kürtlere verdiği silah desteğine son vermesini talep etmişti.

Trump’ın herhangi bir söz vermediği görüşmenin ardından geçen süre içinde değişen hiçbir şey olmadı. İki liderin geçtiğimiz temmuzda G-20 zirvesi çerçevesinde bir araya geldikleri görüşme de durumu değiştirmedi. Üstelik Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemlerini satın alacağını açıklamasıyla iki ülkenin arasındaki ihtilaf konularının listesine bir madde daha eklenmiş oldu.

'ÇOK PİS KOKULAR GELİYOR'

Erdoğan’ın ABD ziyareti öncesindeyse tarafları geren bir gelişme daha yaşandı, eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan İran’a karşı uygulanan yaptırımlara uymamakla suçlanarak, tutuklanmasına ve Rıza Sarraf davasına sanık olarak eklenmesine karar verildi. Konuyla ilgili açıklama yapan Erdoğan, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne yönelik bir adım olarak değerlendiriyorum. Bu işlerin arkasından çok pis kokular geliyor” ifadelerini kullandı.

RT’ye konuşan uzmanlar, Erdoğan’ın bu görüşmede de Fetullah Gülen’in iadesini talep edeceğini, fakat ABD’nin Gülen’i iade etme niyetinde olmadığını, çünkü onu Erdoğan’ı ve Türkiye’deki siyasi süreçleri için bir etki enstrümanı olarak kullandığını belirtti.

'İRAN TÜRKİYE DESTEĞİYLE YAPTIRIMLARI DELİYORDU, SUÇLAMALAR BU'

RT’ye konuşan Lihaçev Kültürel ve Doğal Miras Bilim-Araştırma Enstitüsü Direktör Vekili Yevgeniy Bahrevskiy, “Türkiye’nin her zaman İran’a uygulanan yaptırımlar konusunda özel pozisyon aldığı biliniyor. İran şu veya bu şekilde Türk kurumlarının desteğiyle yaptırımları deliyordu, şu anki suçlamalar da bundan kaynaklanıyor” ifadelerini kullandı.

IKBY'DEKİ REFERANDUM

Kuzey Irak’ta yapılması planlanan referandum konusu da Erdoğan için özel bir önem taşıyor. Barzani hanedanının 2000’li yıllarda Türkiye ile iyi ilişkiler kurduğu, fakat şimdi IKBY Başkanı Mesud Barzani’nin Ankara’nın talepleri doğrultusunda hareket etmediği ortada.

RT’ye konuşan Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi (RIAC) uzmanlarından Aleksey Hlebnikov, iki liderin görüşmesinin sadece Kürtlerle sınırlı kalmayacağını belirtti ve şöyle devam etti: “Suriye konusunun da gündemde olması kuvvetli bir ihtimal, İdlib’de dördüncü bir gerilimi azaltma bölgesinin kurulması ve Rusya, Türkiye ve İran’ın buradan ateşkesi takip etmesi söz konusu.”

Rus uzman ayrıca Türkiye’nin önümüzdeki ekimde Rus Hava-Uzay Kuvvetleri’nin desteğiyle İdlib’de Fetih el Şam (eski adıyla El Nusra Cephesi) militanlarına karşı harekat başlatabileceğini ve bu konunun da görüşmede ele alınacağını söyledi.

S-400 FÜZELERİ

Görüşmede Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemlerine de değinen Hlebnikov, “Bu konunun kesin olarak görüşüleceğini düşünüyorum, çünkü bir NATO üyesi olan Türkiye, onlardan bu tür silahları geleneksel olarak alıyor. Hatta bazı uzmanlar, bu adımın ileride ABD’den silah sevkiyatları ile ilgili iyi şartlar oluşturmak için atılan bir adım olduğunu ileri sürdü” diye konuştu.

Daha önce ABD Senatosu, Türkiye ile Rusya arasındaki kontratın iptali için mücadele başlatmış, ABD’li Demokrat Partili Senatör Ben Cardin, Beyaz Saray’a gönderdiği mektupta Rusya'dan S-400 füze savunma sistemleri alacak olan Türkiye'ye yaptırım uygulama önerisinde bulunmuştu.

Yevgeniy Bahrevskiy, “Pek kolay bir görüşme olmayacak, ancak Türkiye’nin elinde Amerikalıları gereksiz adımlar atmamaya ikna etmek için yeterince koz olduğunu düşünüyorum. Kozlar, işbirliğinin şu anki seviyesi olup, Erdoğan’ın nelerden vazgeçmeye hazır olduğunu gösterebileceğini ve bu durumda zararlı çıkacak olan tarafın ABD olacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.