Lavrov: İran uranyum ve ağır su stokları bakımından nükleer anlaşmanın dışına çıkmadı

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İran’ın düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum ve ağır su stokları bakımından, bu ülke ile nükleer sorunun çözümüne ilişkin Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (KOEP) dışına çıkmadığını belirtti.

Primakov Okumaları Forumu'nda konuşan Lavrov, “Bildiğiniz üzere İran, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2231 sayılı kararında belirlenmiş olan, özellikle düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum miktarı ve ağır su stokları konusunda gönüllü olarak üstlenmiş olduğu bazı kısıtlamaları askıya alma hakkını kullandı” dedi.

"İran şimdilik KOEP’de belirlenmiş olan seviyelere ulaşmadı" diyen Lavrov, "Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), önceden de olduğu gibi İran’ın taahhütlerini yerine getirdiğini rapor ediyor" şeklinde konuştu. 

Düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum ve ağır su üretiminin miktarı konusunda İran için limitler belirlenirken, İran’ın bu işleri yerine getireceğine, limit üstü çıkan fazlalıkları ise yurtdışına satacağına dair anlaşmaların da KOEP kapsamına alındığını söyleyen Lavrov, sözlerini şöyle sürdürdü:

'ABD İRAN'I BOĞMAK İÇİN HERKESİ BMGK KARARINA UYMAMAYA ZORLUYOR'

“Şimdi ABD tüm ülkelere söz konusu fazlalıkları İran’dan satın almasını yasakladı. İfadeleri seçmek zor, fakat dik başlılık, burada kullanılabilecek en yumuşak ifade, zira bir ülkeyi boğmak amacına ulaşmak uğruna tüm dünyayı BMGK’nın kararına uymama konusunda zorlamaya yönelik bir çaba olduğu ortada. Bu amaç aslında ABD’nin Ortadoğu’daki başlıca politikası olarak duyurulmuştur. Çok üzücü olan bu duruma karşı çıkmaya, bölgenin sorunlarına en azından daha sorumlu ve daha kapsamlı bir yaklaşım uygulamaya çalışıyoruz ve ortaklarımızı da aynı şeyi yapmaya çağırıyoruz.”

Avrupa Birliği (AB) tarafından Amerikan yaptırımlarının koşullarında İran ile özel bir ödeme mekanizmasının geliştirilmesine de değinen Lavrov, söz konusu mekanizma oluşturulurken İran ile ticaret yapan tüm ülkelerin ondan yararlanmasının ve mekanizmanın devreye alınacağı ürünlerin, özellikle petrolün kısıtlama altında olmamasının öngörülmesi gerektiğine dikkat çekti.

‘RUSYA İRAN’LA NÜKLEER ANLAŞMAYI KURTARMAK İÇİN HALA FIRSAT OLDUĞUNU GÖRÜYOR’

ABD'nin çekildiği, İran’ın nükleer sorununun çözümüne ilişkin Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) ile ilgili bir açıklama da Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov’dan geldi.

Ryabkov, İran’ın nükleer programına ilişkin Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (KOEP) kurtarılmasının hala mümkün olduğunu, bunun için INSTEX ödeme mekanizmasının devreye alınması adımının da alınan önlemler arasında olması gerektiğini belirtti.

Basın mensuplarına konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Ryabkov, “Anlaşmaların uygulanabilirliğini korumayı ortak çabalarla denemek için hala zamanın tamamen geçmediğine inanıyoruz” diye konuştu.

“Bunu yapmak için alternatifler mevcut. Yollardan biri, INTEX mekanizmasının en kısa zamanda devreye alınmasıdır” diyen Ryabkov, mekanizmanın AB ve İran’ın dışında üçüncü ülkeler tarafından da kullanılabilmesinin ve sadece yaptırım altında olmayan ürünler için değil, İran’dan ham petrol sevkiyatları için de kullanma imkânının öngörülmesi gerektiğine dikkat çekti.

İRAN’IN SON ADIMLARI BİZİ COŞKULANDIRMADI, FAKAT TAHRAN’IN BAŞKA ÇIKAR YOLU YOK

Moskova’nın Tahran’ın KOEP ile ilgili atmış olduğu son adımlarını coşkuyla karşılamadığını, fakat İran’ın başka bir çıkar yolu olmadığını ve Rusya’nın bunu anlayışla karşıladığını ifade etti.

Rus diplomat, “Bu yaklaşım bizi coşkulandırmadı, fakat gerçek şu ki, İran'ın başka bir seçeneği kalmıyor ve biz, bu durumu anlayışla karşılıyoruz” diye konuştu.