‘Kuzey Kıbrıs, doğal kaynakların kullanımıyla ilgili hukuki manevra yapabilir’

Rusya Bilimler Akademisi Küresel Ekonomi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Avrupa Birliği Araştırmaları Bölüm Başkanı Yuriy Kvaşnin, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis’in Doğu Akdeniz’de Kıbrıs münhasır ekonomik bölgesindeki doğal kaynakların kullanımıyla ilgili sorunun çözülmesi için Kuzey Kıbrıs'a doğalgaz satışından pay vermeyi teklif ettiği haberini Sputnik’e değerlendirdi.

Her iki tarafın, finansal yarar için uzlaşıya ilgi duyduğunu belirten Kvaşnin, Kuzey Kıbrıs'ın sergileyeceği tutumun belirleyici olduğunu kaydederek, “Elbette uzlaşı arayışına ihtiyaç var. Ayrıca iki kesim arasında anlaşmanın sağlanmaması durumunda, uluslararası enerji şirketlerinin istikrardan uzak bu bölgeden uzak durmaya çalışacağı da açık” dedi.

Bir sonraki aşamanın iki taraf arasında pazarlık olacağını dile getiren uzman, Anastasiadis’in bu teklifinin, içindeki sayısız belirsizlikler yüzünden her iki kesim tarafından önce olumsuz karşılanacağını belirterek, “Kuzey Kıbrıs, Güney’in münhasır ekonomik bölgesini tanımak istemeyecek, sonra da karşı bir teklifte bulunacak. Her iki taraf görüşmelere ilgi duyuyor. Ama görüşmelerin kısa ve kolay olmayacağını anlamak lazım, bu uzun sürecek bir mesele ve bu noktada bazı manevralar mümkün” ifadelerini kullandı.

'ÇÖZÜM, ULUSLARARASI İLİŞKİLERİN GENEL BAĞLAMINA GÖRE ŞEKİLLENECEK'

Türkiye’nin Kıbrıs’ın münhasır ekonomik bölgeyi tanıma ihtiyacına göz yummasının, mümkün hukuki seçeneklerden biri olduğunu söyleyen Kvaşnin, “Türkiye bu bölgeyi tanımayabilir ama doğalgaz kaynaklarının kullanımına da engel olmayabilir, yani hukuki olarak, kağıt üzerinde, tanımaz ama uygulamada, gerçekte bu çalışmalara onay verir” yorumunda bulundu.

İki kesimin, 2016-2017 yıllarında da bu bölgeyle ilgili ciddi görüşmeler yaptığını ama sonuç alınamadığını hatırlatan uzman, sözlerini şöyle sürdürdü: “O dönemde aslında, amorf federasyonun oluşturulması temelinde Kıbrıs’ın birleşmesiyle ilgili görüşmeler yapılıyordu. Değerlendirilen tekliflere göre, Kuzey ve Güney kesimleri döviz, finansal ve bütçe oluşturulma konusunda neredeyse tam özerkliğe sahip olacaklardı. Bu görüşmeler büyük oranda, her iki tarafın da doğalgaz üretimi konusunda uzlaşıya ihtiyaç duyması gerçeğiyle bağlantılıydı. Ama bu görüşmelerden bir sonuç çıkmadı”.

Bağımsızlık garantörleri Türkiye ve Yunanistan’ın, çözüm girişimlerinde büyük rol oynadığını kaydeden Kvaşnin, yeni görüşmeler de zor ve gergin olacak ve birçok şey, bu bölgedeki uluslararası ilişkilerin genel bağlamına bağlı olacağını kaydederek, “Yani halihazırda iyi olmaktan uzak olan Yunanistan ve Türkiye arasındaki ilişkilere bağlı olacak” diye vurguladı.