ABD'de Afganistan raporu: Neden kaybettik?

ABD'de Afganistan'ın Yeniden Yapılanma fonlarını izleyen SIGAR tarafından Taliban'ın kontrolü ele geçirmesi ve ABD'nin başarısızlığına ilişkin bir rapor yayınlandı. Raporda, ABD yönetimlerini "Afganistan'ı yeniden inşa etme stratejisini geliştirmek ve yönetmek için gerekli zihniyet, uzmanlık ve kaynaklara" sahip olmadıkları için kınandı.

ABD'nin Afganistan'da bulunan askerlerini geri çekeceğini duyurmasıyla, Taliban'ın ülke içinde ilerleyişi hızlanmıştı. Taliban'ın 20 yıl sonra iktidarı ele geçirmesiyle ABD'nin Afganistan'da demokratik bir toplum inşa etme çabası sona erdi.

Bu çaba, milyarlarca dolara ve on binlerce cana mâl olurken, ABD'de yayınlanan rapora göre ABD'nin başarısızlığını da ortaya çıkardı

Habertürk'ün aktardığına göre ABD Afganistan Yeniden Yapılanma Özel Müfettişi (SIGAR) tarafından yayınlanan raporda, ABD yönetimleri "Afganistan'ı yeniden inşa etme stratejisini geliştirmek ve yönetmek için gerekli zihniyet, uzmanlık ve kaynaklara" sahip olmadıkları için kınandı.

Kabil'in düşüşünden önce hazırlanan raporda, ABD'nin Afgan halkı için bazı önemli başarılar elde ettiği ancak Taliban'ın kontrolü ele geçirmesiyle bu kazanımların kaybedileceği ifade edildi.

140 sayfadan uzun olan raporda, 20 yılda harcanan 145 milyar dolarlık emeğin boşa harcandığı ifade edildi. Raporda esasen ABD hükümetinin Afganistan'ı uymadığı ve uyamayacağı bir kutuya girmeye zorlamaya çalıştığı belirtildi.

‘Ne yaptığımızı bilmiyorduk’

2007'den 2013'e kadar ABD Başkanları George W. Bush ve Barack Obama ile çalışan Douglas Lute, "Afganistan hakkında temel bir anlayıştan yoksunduk. Ne yaptığımızı bilmiyorduk" dedi.

Lutte, "Gerçekten düşündüğünüzden çok daha kötü. Ön cephede temel bir anlayış boşluğu, abartılı hedefler, orduya aşırı bağımlılık ve gerekli kaynakların anlaşılmaması vardı" dedi.

13 yıldır gözlem yapan ve 11. raporunu yayınlayan SIGAR'ın özel müfettişi John Sopko, ABD'nin Afganistan'daki israflarının ve şeffaflıktan yoksun oluşunun ve başarısızlıkların altını çizdi.

Rapora göre, ABD'nin Taliban'a verdiği desteği yıpratma ve Afgan hükümetine inanç inşa etme çabalarını baltaladı özellikle yeniden yapılanmadaki bu başarısızlıkların yerel düzeyde kritik etkileri oldu.

‘Halkın gerçek sorunlarını hiç duymadık’

Üç Afgan eyaletinde görev yapan Jabar Naimee, SIGAR'a verdiği demeçte, "İlçelerin çoğunda halkın gerçek sorunlarını hiç duymadık bile. Varsayımlar yaptık, askeri operasyonlar yürüttük, hükümet personelini getirdik ve bunun güvenlik ve istikrara yol açacağını varsaydık" dedi.

Raporda, ABD hükümetinin uyguladığı projelerde yerel bağlama dikkat etmediği için çıkar grupları arasında çatışmaları körüklediği savundu.

Raporda başarısızlığa ilişkin "Politika yapıcıların en yüksek stratejik seviyelerde Afgan bağlamına ilişkin cehaleti" değerlendirmesi yapıldı.

"ABD'li yetkililer, gerçekçi bir şekilde başarabileceklerinden ziyade, yeniden inşanın nasıl görünmesini istedikleri konusunda kendi siyasi tercihlerine öncelik verdiler" denildi.

Raporda, "ABD hükümeti başarılı bir barış süreci yaratmayı reddettiği için Taliban kısa sürede kendini güçlü bir isyancı olarak yeniden inşa etti” ifadeleri kullanıldı