ExxonMobil ile Katar Petrolleri'nin Güney Kıbrıs sondajına 'Türkiye'nin gözü üzerlerinde' yorumu

The National Herald gazetesi, Katar Petrolleri ile ExxonMobil'in Güney Kıbrıs MEB'indeki 10. parselde yürüttüğü sondaj çalışmalarıyla ilgili haberinde "Türkiye'nin hak iddia ettiği sulara girmeleri halinde Türk savaş gemileriyle karşı karşıya kalma tehdidi altındalar" dedi.

Ankara'nın siyasi, ekonomik, askeri ortağı Katar'ın devlet petrol şirketi ile ABD'li enerji devi ExxonMobil, Kıbrıs açıklarında sondaj çalışmalarına başladı. Güney Kıbrıs'ın tek taraflı ilan ettiği Münhasır Ekonomik Bölge'deki (MEB) 13 parsel içinden sadece 10. ve 11. parseller Türkiye ile Kuzey Kıbrıs'ın hak iddialarıyla çakışmıyor. ABD'deki Yunan toplumunun İngilizce yayın yapan The National Herald gazetesi, Katar Petrolleri (namı diğer Katar Enerji) ile ExxonMobil'in 10. parselde sondaj çalışmaları yürüttüğünü yazdı. Gazete, "Türkiye'nin hak iddia ettiği sulara girmeleri halinde Türk savaş gemileriyle karşı karşıya kalma tehdidi altındalar" vurgusunu yaptı.

Watched by Turkey, US-Qatar Team Starts Drilling Off Cyprus https://t.co/IZaqNEAezC

— K. Murat YILDIZ (@kmyildiz) December 23, 2021

Türkiye'nin hak iddia ettiği bölgeye ExxonMobil'in girmeyeceğine dair ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamasını aktaran The National Herald, daha önce bölgeye giren İtalyan enerji araştırma gemisinin Türkiye'nin savaş gemileri tarafından korkutulmasına İtalya'dan karşılık gelmediğini hatırlattı.

Kuyu açacaklar

2019 yılında Exxon Mobil-Katar Petrolleri konsorsiyumunun yaptığı araştırma sondajında 142-227 milyar metreküp arasında doğalgaz bulunduğu sonucuna varılan 10. parseldeki Glafkos gaz yatağı için Güney Kıbrıs son olarak NAVTEX (denizcilere duyuru) yayımladı. Buna göre 19 Kasım 2021 - 22 Ocak 2022 arasında önhazırlık ve sondaj faaliyetlerinin yürütüleceği Glafkos gaz yatağında, konsorsiyum bir değerlendirme kuyusu açacak.

Üstüne üstlük AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Yunanistan'ın kısa sahanlığını Türkiye'nin içine kadar soktuğundan Ankara'nın taraf olmayı reddettiği Birleşmiş Milletler (BM) Deniz Hukuku Sözleşmesi'ni (UNCLOS) yeniden gündeme getirdi.

AB'den Ankara'ya 'her şeye rağmen UNCLOS'u imzalama' çağrısı

Avrupa Parlamentosu'nun Yunan üyesi Manolis Kefalogiannis'in sorularını yanıtlayan Borrell, Ankara'ya 'her şeye rağmen UNCLOS'u imzalama' çağrısı yaptı. AB Yüksek Temsilcisi, 'AB üyeliğine aday olan Türkiye'nin ulusal mevzuatını birliğin topluluk müktesebatıyla – tüm üyelerin uymayı kabul ettiği yasalar, yönetmelikler ve mahkeme kararları- uyumlu hale getirmesi gerektiğini' savundu. UNCLOS'u imzalayıp onaylayan AB, diğer yandan Kıbrıs ve başka nedenlerle Türkiye'nin üyelik müzakerelerini ilerlemeye kapatmış durumda.

Ankara-Trablus anlaşması: AB ne kabul ediyor ne de bir şey yapıyor

Borrell, Ankara'nın 2019'da Libya'daki iki hükümetten biriyle imzaladığı deniz yetki alanları anlaşmasının 'BM ve başka bir ülke tarafından kabul edilmediğini ve üçüncü ülkelerin haklarını ihlal ettiğini, ancak yine de AB'nin bu konuda bir şey yapmayacağını' sözlerine ekledi.

10 Aralık'ta Katar Petrolleri-ExxonMobil konsorsiyumu ile Güney Kıbrıs, 5. parselde enerji arama ve üretim paylaşımı için anlaşma imzalamıştı. Anlaşmaya göre 5. parselde Katar Petrolleri yüzde 40 hisseye, ExxonMobil yüzde 60 hisseye sahip olacak ve bölgedeki operatör olacak.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç ise 5 numaralı ruhsat sahasının bir bölümünün Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığını ihlal ettiğini belirtmişti. Bilgiç, “Türkiye, hiçbir yabancı ülkenin, şirketin veya geminin deniz yetki alanlarımızda izinsiz olarak hidrokarbon arama faaliyetlerinde bulunmasına, bundan önce olduğu gibi bundan sonra da asla fırsat vermeyecek" demişti.

Ankara'nın Güney Kıbrıs'ın hamlelerine karşı Mavi Vatan stratejisinde kullandığı sismik araştırma gemileri Barbaros Hayrettin Paşa ve Oruç Reis, sondaj gemileri Fatih, Yavuz ve Kanuni 2018, 2019, 2020'de etkin oldukları Doğu Akdeniz'e bir süredir inmiyor.