Avrupa Merkez Bankası 11 yıldır ilk kez faiz artırdı: 50 puanlık artışla negatif dönemden çıkıldı

Küresel ekonomik durgunluk-yüksek enflasyon döngüsü, sonunda Avrupa Merkez Bankası'nı (ECB) da politika değiştirmek zorunda bıraktı. ABD'deki Fed ve diğer gelişmiş ülkelerin merkez bankalarının izinden giden ECB, son 11 yılın ilk faiz artırımını açıkladı.

Avrupa Merkez Bankası (EBC) politika faiz oranını 50 baz puan artırarak 2011 yılından bu yana ilk kez faiz artırımına gitti. Euro Bölgesi'nde negatif faiz dönemine son verilmesinin ardından euro yükselişe geçti. Karar öncesi 1.01 olan euro/dolar paritesi, kararın hemen ardından 1.02'ye geldi.

Christine Lagarde'ın başkanlığındaki ECB'nin 25 baz puanlık artış beklentisi yaratmasına rağmen daha güçlü bir artırıma gitmesi dikkat çekti. ECB'nin aşırı gevşek para politikası döneminden U dönüşü yapması, 'tarihi' nitelikte bir karar olarak karşılandı.

2014'ten beri negatifte tutuluyordu

Açıklamada ECB Yönetim Konseyi'nin üç temel politika faizini 50 baz puan artırmaya karar verdiği belirtildi. Buna göre refinansman faizi yüzde 0.00'dan yüzde 0.50'ye, bankaların merkez bankasında tuttukları mevduat için ödenen faiz oranı yüzde -0,50'den yüzde 0.00'a, marjinal faiz oranı yüzde 0.25'ten yüzde 0.75'ye yükseltildi.

ECB, mevduat faiz oranını, bankaları merkez bankasına para yatırmak yerine borç vermeye teşvik etmek için 2014'ten beri negatifte tutuyordu.

Euro Bölgesi'ndeki 19 ülkeye yönelik karar, 27 Temmuz 2022'de yürürlüğe girecek.

Yıl içinde faiz artışı sürecek

ECB'nin yıl içinde faiz artırmaya devam etmesi bekleniyor. Açıklamada kriz araçlarının kullanımının piyasada önceden tahmin edilebilen adımlarla sınırlı olmadığı belirtilerek, "Gelecek toplantılarda faiz oranlarının daha da normalleşmesi olası" denildi.

En son 2011'de 25 baz puan faiz artırıp sonraki 8 toplantıda faiz indirimine giden ECB, aslında 2008 mali krizinden sonra ekonomik büyümeyi teşvik için başladığı faiz oranlarını düşürmeyi Kovid pandemisi sırasında eksi 0.5'e indirmeye kadar vardırmıştı.

Rusya yaptırımlarının etkisi

ECB'yi politika değiştirmek zorunda bırakan, Kovid pandemisinden çıkış döneminde yükselmeye başlayan enflasyonun Rusya'ya yönelik yaptırımlarla körüklenmesi ve Euro Bölgesi'nin tüketici fiyatları endeksindeki yıllık artışın haziranda yüzde 8.6'ya çıkması oldu. ECB'nin enflasyon hedefi ise yüzde 2'ydi.

ECB, Euro Bölgesi ekonomilerindeki farklı hızlardaki toparlanma nedeniyle para politikalarını sıkılaştırma sürecinde esneklik sağlayacak Geçiş Dönemi Koruma Enstrümanı’nı (Transmission Protection Instrument - TPI) da onayladı. TPI'nın Euro Bölgesi'nde oynaklığın artmaması için kullanılacağı kaydedildi.