Suudi Veliaht Prensi'nden Riyad'a devasa küp kondurma projesi: 'Kendi Kabe'sini mi inşa ediyor?'

Suudi Veliahtı'nın başkent Riyad'a Empire State'in 20 katı büyüklükte, Mukaab adında Kabe benzeri devasa küp yapı kondurma projesi ilgi çektiği kadar eleştiri de topladı.

Suudi Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman (MbS), mega projelerine bir yenisini ekleyerek, başkent Riyad'da dünyanın en büyük modern şehir merkezini oluşturma planını tanıttı.

MbS'nin 'Suudi Vizyonu 2030' programı kapsamında kurduğu Yeni Murabba Kalkınma Şirketi'nin hayata geçireceği Murabba projesinin en dikkat çekici yanı Mukaab oldu.

Saudi Arabia 🇸🇦

Welcome to The Mukaab, a 400 metre-high, wide and long indoor super-city in the centre of Riyadh. Large enough to hold 20 Empire State Buildings and set to open by 2030.pic.twitter.com/NmCcRPcb9q

— James Melville (@JamesMelville) February 18, 2023

Buna göre Riyad'ın kuzeybatısında Kral Salman ile Kral Halid yollarının kesiştiği 19 kilometrekarelik alanda kurulacak Murabba (kare) isimli son teknoloji şehrin ortasına Mukaab (küp) isimli devasa bir yapı dikilecek.

Suudi şehri Mekke'de Müslümanlar için kutsal Kabe de Arapça'da dört köşeli veye küp anlamlarına gelen ka‘b kökünden gelen küp şeklinde bir yapı.

Dolayısıyla Suudi hükümetinin Riyad'a altın sarısı renkte dev bir küp kondurma tasarımını içeren tanıtım videosu, sosyal medyada viral hale gelirken tartışma da yarattı.

A gateway to another world: #TheMukaab will be the world’s first immersive, experiential destination. Large enough to hold 20 Empire State Buildings, the global icon will feature innovative technologies to transport you to new worlds.#NewMurabbahttps://t.co/5R4DqQdPyS pic.twitter.com/vr9M8cTI1I

— Public Investment Fund (@PIF_en) February 16, 2023

Empire State Binası'nın 20 katı büyüklük

Videoya göre Mukaab, New York'un simgesi Empire State Binası'nın hacminin 20 katında olacak. Empire State'in 102 katının yüksekliği 381 metreyi, antenle beraber 443.2 metreyi buluyor.

400x400x400

400 m yüksekliği, 400 m genişliği ve 400 m uzunluğuyla dünyanın en büyük inşa edilmiş yapılarından biri olması öngörülen boş küp, içinde sarmal bir kaidenin üzerinde yükselecek bir kuleyi kuşatacak ve 2 milyon m2 yüzölçümüne sahip olacak.

Step inside #TheMukaab and experience a new reality, a climate-controlled environment where incredible holographics transport you to Mars one day, and magical worlds the next.#NewMurabba https://t.co/TNPDZu8MUc pic.twitter.com/2IEeUw39MI

— Public Investment Fund (@PIF_en) February 19, 2023

'Dijital ve sanal teknoloji harikası olacak'

Konut ve otel birimleri, ticari alanlar ve dinlenme tesisleri ile birlikte çok sayıda perakende, kültürel ve turistik cazibe merkezine sahip birinci sınıf bir konaklama destinasyonu olacağı söylenen Mukaab'ın en yeni holografiklerle dijital ve sanal teknolojinin yarattığı bir deneyim sunacağı belirtildi.

‘New Kaaba’: The Saudi government plans to construct a giant cube building in Riyadh.

Riyadh launches 'The Mukaab', which has been likened to Star Trek and mocked for similarity to Mecca focal point.#mecca #hajj2023 #NewMurabba#TheMukaab #المكعب pic.twitter.com/PbBiwN65j5

— INDEPENDENT PRESS (@IpIndependent) February 20, 2023

Murabba'da yüz binler yaşayacak, çalışacak, eğlenecek

Yüz binlerce sakini barındırması öngörülen Murabba projesi, müze, teknoloji ve tasarım üniversitesi, çok amaçlı tiyatro ve 80'den fazla eğlence ve kültür mekanı içerecek. Son inovasyon teknolojilerinin ürünü olacak proje, 104 binden fazla konut, 9 bin otel odası, 980 bin m2'den fazla perakende alanı, 1.4 milyon m2 ofis alanı, 620 bin m2 boş zaman değerlendirme alanı, 1.8 milyon m2 sosyal tesis alanı içeren 25 milyon m2'den fazla yüzölçüme sahip olacak.

Suudi ekonomisini çeşitlendirecek

2030'da tamamlanması öngörülen Murabba'nın petrol ihracatına bağımlı Suudi ekonomisini çeşitlendirerek petrol dışı GSYİH'ya 180 milyar riyal eklemesi ve 2030 yılına kadar 334 bin doğrudan ve dolaylı istihdam yaratması bekleniyor.

MBS wants to create a new Ka'ba called the Mukaab that is cube shaped also in Saudi. In a video announcing the project there are ZERO symbols of Islam. Don't forget NEOM city that'll have beaches & alcohol. Only a blind man pretending to be sleeping can't see where this is going pic.twitter.com/DvTZ0WKA8E

— Bilal Abdul Kareem (@BilalKareem) February 19, 2023

Ancak videonun paylaşılmasının ardından sosyal medyada Mukaab'ın Kabe'ye benzediğini söyleyerek tepki gösterenler oldu.

'Kapitalizme adanmış yeni Kabe mi?'

Almustakillah TV Başkanı, Londra Üniversitesi'nde öğretim üyesi, yazar Dr. Muhammad el Haçimi el Hamidi, "Muhamed bin Salman, Riyad'da kendi Kabe'sini mi inşa ediyor" diye çıkıştı.

Akademisyen Esad Ebu Halil de "Veliaht Prens kendi Kabe'sini inşa ediyor" diye tasdik ederken, gazeteci Murtaza Hüseyin "Kapitalizme adanmış yeni bir Kabe inşa etmek biraz abartılı" eleştirisini getirdi.

Kariman isimli bir kullanıcı "Kabe gibi, ama içinde alışveriş mekanları olan...?" tepkisini verirken, Riyad el Uteybe tüm şekiller içinden neden küpün seçildiğini sorgulayarak, "Eğlence kıblesi mi oluşturulmak isteniyor" diye sordu.