Anadolu İhracatçı Birlikleri Başkanı: Yıkılanlar yerine teknolojik üretim yapan fabrikalar kurulacak

GAİB Başkanı Fikret Kileci, doğru planlama ile felaketlerin ülkenin menfaatine çevrilebileceğini kaydetti. Depremin teknolojik üretime geçişi hızlandırdığını sözlerine ekleyen Kileci, “İnsanlar beni yanlış anlamasınlar. Depremin iyiliğinden bahsetmiyorum. Ama her felaket beraberinde aydınlığı da getirir” dedi.

Radyo Sputnik’te yayınlanan Aysel Alp’le Ankara’dan Haber Var programına Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Başkanı Fikret Kileci konuk olarak katıldı. Kileci programda, Kahramanmaraş merkezli ve 11 ili etkisi altına alan depremin sanayici üzerindeki etkilerini yorumladı.

‘Doğru planlama ile felaketler menfaate çevrilebilir’

Depremin etkisi altına aldığı 11 ilde üretim aşamasında normalleşmeye başlandığını bildiren Kileci, bu sürecin bir geçiş süreci olduğunu dile getirdi. Deprem nedeniyle yıkılan fabrikaların yerine daha teknolojik üretim yapmaya olanak sağlayacak fabrikalar kurulacağını kaydeden Kileci, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bizim bölgemizde Kahramanmaraş haricinde bütün bölgeler yüzde 100 olmasa da yüzde 80-90 oranında üretim aşamasında normalleşiyor. 11 ilde 13,5 milyon insanın yaşadığı, benim kendi sektörüm ihracatla ilgili 20,5 milyar dolar ihracatın yapıldığı bir yerde her şey bugünden yarına çözülmüyor. Bu bir geçiş sürecidir. Biz belli hasarlar alacağız ama bu sürecin sonunda bu ülke kesinlikle faydalı çıkacaktır. Yeter ki biz işi doğru yapalım, üretim modellerimizi revize edelim. Deprem de buna bir fayda sağlayacak. İnsanlar beni yanlış anlamasınlar. Depremin, iyiliğinden bahsetmiyorum. Bunlar felakettir. Ama her felaket beraberinde aydınlığı da getirir. Bugün yıkılan fabrikalarımızın yerine çok daha teknolojik üretim yapan fabrikalar kurulacak. Bizim üretimlerimiz yanlış değil ama eski teknolojilerimiz vardı. Siz birden bire her şeyi sıfırlayamazsanız. Bu, bu işi çabuklaştırdı. Yani doğru planlamamız lazım, doğru bakış açısından görebilmemiz lazım. Bunu yapabilirsek bu felaketlerin hepsi bu ülkenin menfaatine olacaktır.”

‘Yaşadığımız en büyük problem beşeri sermaye’

Nitelikli insan gücünü çeşitli nedenlerle büyük ölçüde kaybettiklerini bildiren Kileci, “En büyük problemlerimizden bir tanesi beşeri sermaye. Nitelikli insan gücü sanayilerimizde, üretimlerimizde çok önemlidir. Eğittiğimiz insanların birçoğunu kaybettik, birçoğu farklı sebeplerden gitmek zorunda kaldılar. Şimdi bizim bütün savaşımız kaybettiğimiz bu elemanların yerini bir şekilde doldurmak. En azından hayatta kalanları burada tutabilmek, vefat edenlerin yerine yenilerini yetiştirebilmek. Maddi zararlar farklı şekillerde çözülebilir, bir şekilde yerine gelebilir ama bizim bu bölgede depremde yaşadığımız bana göre en büyük problem beşeri sermayemiz olmuştur” şeklinde konuştu.

‘Tepeden tırnağa yapılandırma gerekli’

Ekonominin yüzde 8 ila 9’unu oluşturan Güneydoğu’yu vuran deprem sonucunda sanayi ve üretim konusunda büyük sorunlar yaşandığını ifade eden Kileci, olası Marmara depreminin sonucunda Türkiye ekonomisinin yüzde 50’sinin etkileneceğini belirtti. Kileci, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Dünyanın hiçbir ülkesinde deprem ile ilgili bir planlamanız yoksa bunun altından bir çırpıda çıkamazsınız. Korku ile herkesin beklediği bir Marmara problemi var. Burada bu söylediklerimizin hepsini ivedilikle yapmamız gerekiyor. Depreme dayanıklı olmayan yapı stokumuzu ivedilikle düzeltmemiz gerekiyor. Biz sadece Güneydoğu’da ekonominin yüzde 8-9’u ile bu hale geldik. Ama bugün Marmara Bölgesi dediğimizde coğrafyanın yüzde 10’luk kısmında Türkiye ekonomisinin neredeyse yüzde 50’si bu bölgede. Bunun ivedilikle planlaması lazım, bu yükün bu bölgeden alınıp Türkiye’nin muhtelif bölgelerine bence yayılması lazım. Belli sektörler belli bölgelere tanzim edilmesi lazım. Sektörlere göre bizim üretim planlamasını yapmamız lazım. Tepeden tırnağa bozulup düzeltilmemiz lazım. Bunu böyle yapmazsak çok ciddi problemler yaşarız ya da bunu böyle yaparsak çok daha avantajlı hale geçeriz.”

‘Suriye ile ticaretimiz her ne pahasına olursa olsun devam ediyor’

Suriye ile ticaretin engellenemeyeceği görüşünü belirten Kileci, “Bizim Suriye olan ticaretimiz, ilişkimiz her ne pahasına olursa olsun bir şekilde devam ediyor. Biz yıllar boyunca onlarla birlikte hareket ettik. Siz ne yaparsanız yapın belli konularda engel olamıyorsunuz. Olamazsınız da. Suriyelinin benden alacağı bir şey varsa benden alır, benim Suriyeliden alacağım bir şey varsa ben de gider oradan alırım. Aynı şey İran, Irak, Gürcistan, Bulgaristan, Yunanistan için de geçerli. Bu problemler açıkçası yöneticilerin kendi arasındaki problemler. Halkların problemleri olamaz” dedi.