Hint Okyanusu’nda bulunan devasa yerçekimi deliğine ilişkin açıklama

Hint Okyanusu'nda bulunan devasa yerçekimi deliğine ilişkin bilim insanlarından açıklama geldi. Deliğin oluşumunda 20 milyon yıllık bir süreçte gelişen magma tüylerinin etkili olduğu düşünülüyor.

Hint Okyanusu’nun ortasında bir yerçekimi çukuru keşfedilmişti. Okyanusun derinliklerinde keşfedilen devasa delik, bilim insanları arasında görüş ayrılığına yol açmıştı.

Çukurun yerçekiminin deniz seviyesinden düşük olmasından ötürü oluştuğu düşünülürken, Hindistan Bilim Enstitüsü'nden araştırmacılar, önceki araştırmalarda bu bölgenin neden küresel deniz seviyesi ortalamasından çok daha düşük bir derinlikte olduğuna dair birçok teori öne sürülse de, bunları kanıtlamanın zor olduğunu söylüyor.

Enstitüden iki araştırmacı Debanjan Pal ve Attreyee Ghosh ise deliğin arkasındaki gizemi çözdüklerini düşünüyor.

Scientists find explanation for huge gravity hole in the Indian ocean https://t.co/jeNzcts3ne

— indy100 (@indy100) July 8, 2023

Simülasyonlar yürüten araştırmacılar modellerdeki deliğin şeklini, çukurun kendisine ilişkin gözlemlerle karşılaştırdı.

Çalışmaya göre, yerçekiminin bu düşük çekimine büyük olasılıkla magma tüyleri neden oluyor. Tüyler büyük olasılıkla Dünya’nın 20 milyon yıldan daha uzun bir süre önce, mevcut jeoidin oluşmasında mevcut şeklini almasına yardımcı oldu.

Hint Okyanusu jeoidini şu anki haliyle yeniden üreten modellerin hepsinin bir ortak noktası bulunuyor; alçaktan yükseğe doğru artan sıcaklık ve magma tüyleri. Bu tüylerin yanı sıra farklı bir manto yapısının deliğin oluşumunda etkili olduğu düşünülüyor.

Araştırmacı çift, "Kısacası sonuçlarımız, gözlemlenen jeoidin şeklini ve genliğini düşük olarak eşleştirmek için tüylerin orta manto derinliklerine gelecek kadar yüzebilir olması gerektiğini gösteriyor" dedi.

Bu tüylerin ilkinin yaklaşık 20 milyon yıl önce eski Tetis Okyanusu*'nun alt mantoya batmasından yaklaşık 10 milyon yıl sonra Hint Okyanusu derinliklerinde ortaya çıktığı tahmin ediliyor. Böylelikle tüyler, litosferin altına yayıldıkça ve Hint yarımadasına doğru yaklaştı ve bu da çukuru derinleştirip genişletti.

Ancak yine de tüm bilim insanlarını ikna edecek kadar bulguya erişilmediği, gerçeğin ortaya çıkması için daha fazla araştırma yapılması gerektiği belirtildi.

* Tetis Okyanusu (Tetis Denizi): Paleozoik-Mezozoik-Erken Tersiyer süresince Gondvana ve Lavrasya arasında batı-doğu yönünde uzanan eski okyanustur. Okyanustan geriye günümüzde Akdeniz, kuzeydeki Paratetis kolundan ise Karadeniz, Aral Gölü ve Hazar Denizi kalmıştır.