Çin ile ABD arasındaki diplomatik bağların 45. yıl dönümü

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping , ABD Başkanı Joe Biden’a hitap ettiği iki ülke arasındaki diplomatik bağların 45. yıl dönümüne özel bir mesaj yayımladı.

Dünya’nın en güçlü devletlerinden olan ABD ve Çin diplomatik ilişkilerinin 45. yılını kutlarken, her konuda bir yarışın içinde olan ABD ile Çin arasındaki ilişkiler genellikle gergin olsa da Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ABD Başkanı Joe Biden’a mesaj gönderdi.

Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Şi mesajında, her iki ülkenin de fırtınaları atlatarak ilerlediğini belirtirken, bunun da iki ülke halklarının refahını artırdığını, dünya barışına, istikrarına ve refahına katkıda bulunduğunu söyledi.

Çin ve ABD’nin bağ kurmasını ikili ilişkiler ve uluslararası ilişkiler tarihi bakımından önemli bir olay olarak nitelendiren Şi, kasım ayında Biden ile arasında gerçekleşen zirveyi iki ülke arasındaki ilişkilere geleceğe dönük bir vizyon çerçevesinde yön verdiğini söyledi.

Çin-ABD ilişkilerini iki ülke yönetimi ve halkının yararına olacak şekilde yönlendirmeye devam etmek için hazır olduğunu vurgulayan Şi, “Dünya barışı ve kalkınmasını desteklemek için Başkan Biden il birlikte çalışmaya hazırım” ifadelerini kullandı.

Yakın zamanda yayınlanan Yeni Yıl mesajında Çin halkına konuşan Şi, ABD ile arasında birçok gerilime neden olan Tayvan’a seslenerek, “Anavatan'ın yeniden birleşmesi tarihi bir zorunluluktur. Tayvan Boğazı'nın her iki yakasındaki yurttaşlar, ulusal canlanmanın büyük zaferini paylaşmak için birleşmelidir” ifadelerini kullanmıştı.

İlişkilerdeki en büyük engel Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (KMT/Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ekim 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmişti.

İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan ‘Çin Cumhuriyeti’ iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek burada geçici hükümet kurmuştu.

Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi topraklarının parçası olduğu kabul edilen Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasındaki ayrılık hala sürüyor.

Pekin yönetimi Ada'nın ana kara ile yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.

ABD ile Çin arasında sıcak çatışmaya dönüşebilecek ‘stratejik rekabet sahası’ niteliğine bürünen Tayvan, petrol rezervleri ve balıkçılık açısından oldukça zengin olması nedeniyle ABD’nin bölgeye olan ilgisini daha fazla çekiyor.

ABD’nin Tayvan’ı askeri ve mali açıdan desteklemesi ve egemenliğinin koruyucu olduğu sözü vermesi, Çin’in ‘Tek Çin’ politikasının uygulanmasını engelleyerek cumhuriyetin egemenliğine ‘tehdit’ olarak değerlendiriliyor.