Ukrayna’dan Batı’ya Patriot sitemi: 'Kibar diplomasi işe yaramadı'

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba, Washington Post gazetesine verdiği demecinde, Kiev'in Batı ile ilişkilerinde ‘kibar’ diplomasiden sert diplomasiye geçeceğini söylerken, müttefiklerinin Ukrayna’ya daha fazla Patriot tedarik taleplerini yerine getirmemesinden yakındı.

ABD gazetesine konuşan Kuleba, Batı'dan atıl durumdaki Patriot hava savunma sistemlerini isterken, kibarca istemekten yorulduklarını vurguladığı demecinde, “Kibar ve sakin diplomasi işe yaramadı” ifadelerini kullandı.

Her sistem başına 1 milyar dolardan fazla maliyeti olan ABD yapımı Patriot hava savunma sistemi, Rusya ile çatışmanın ilk günlerinden bu yana Ukrayna'nın silah istek listesinin başında yer alırken, Kiev ilk sistemleri geçen yaz teslim aldığını bildirmiş, ancak şu anda elinde kalan 3 adet Patriot sisteminin tüm ülkeyi artan hava bombardımanından korumak için yeterli olmadığını duyurmuştu.

Kuleba her yerde Patriot arıyor

Bu nedenle Batılı müttefikleri silah teslimatını arttırmaya ikna etmekle görevli tüm üst düzey yetkililer arasında Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in Kuleba'ya özel bir görev verdiğini yazan Washington Post, cephaneliklerinde yedek Patriot sistemi bulunan ülkeleri bunları Ukrayna'ya teslim etmeye ikna etmeye çalıştığının altını çizdi.

Öte yandan Kuleba’nın defalarca ülkesinin aldığı askeri yardımlar için Batılı müttefiklerine minnettar olduğunu vurgulasa da bazı kısıtlamalar nedeniyle yaşadıkları hayal kırıklığını gizlemesi giderek zorlaşıyor.

Kiev’in başarısız karşı saldırısıyla birlikte yorgun düşen Batı'nın desteğinin son aylarda azaldığı gizlenmezken, özellikle de Ukrayna'nın en büyük destekçisi olan, ancak Cumhuriyetçi kongre üyelerinin Biden'ın önerdiği 60 milyar dolarlık yardım paketini aylardır engellediği ABD’nin seçim sürecine girmesi, Ukrayna'nın içinde bulunduğu çıkmazı gözler önüne seriyor.

Batı ülkelerinin ‘yardımları sürdürmesi’ amacıyla tehdide varan açıklamalara başvuran Kuleba, Ukrayna'nın hayatta kalmasının müttefiklerine ve onların silahlarına bağlı olduğunu iddia ederken, ancak çok azının bu silahların tedarik edilmesinin aciliyetini tam olarak kavrayabildiğini savunuyor.

Rusya’nın hava üstünlüğüne dikkat çeken Kuleba, yardımların azalması sonrası ‘yeni sert diplomasi tarzının başarılı olacağına’ dair umudunu dile getirdiği ABD’li gazeteye yaptığı açıklamasında, “Evet, insanlar benden nefret edebilir ve diğer ülkelerle ilişkilerimi bozabilirim. Bir yanım diplomasinin her şeyden önce kişisel ilişkilerle ilgili olduğunu söylüyor. Her şeyi denedik ama hiçbir şey işe yaramıyor gibi görünüyor” ifadesini kullandı.

Müttefiklerinin sahip olduğu tüm hava savunma sistemlerinde göz diken Kuleba, yardım dilenen ekibinin 100'den fazla Patriot sistemi tespit ettiğini, bazı komşu ülkelerin liman ve havaalanlarını korumak üzere birden fazla sisteme sahip olduğunu söyledi.

7 rakamının hikmeti nedir?

Zelenskiy, Ukrayna semalarını tamamen kapatmak için Ukrayna'nın 26 Patriot sistemine ihtiyacı olduğunu söylerken, Kuleba ise sayının başlangıçta 7 ile sınırlandırılmasını, ancak mümkün olan en kısa sürede alınmasını öneriyor.

Yakın zamanda gazetecilere konuşan AB Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba'nın geçtiğimiz günlerde kendisinden ‘umutsuzca’ 7 adet Patriot hava savunma sistemi istediğini söylerken, “AB ülkeleri, bu tür sistemleri derhal sağlayabilir” ifadelerini kullanmıştı.

Bu sistemlerin Rus ordusunun güdümlü bombalar yağdırdığı savaş alanına daha yakın bir yere yerleştirileceğini belirten Kuleba, bazı ülkelerin sistemlerinden herhangi birini Ukrayna'ya teslim etme konusundaki isteksizliklerini ‘anlamakta güçlük çektiğini’ de sözlerine ekledi.

Kısa bir süre önce NATO'nun 75. yıldönümü münasebetiyle Brüksel'de düzenlenen toplantıda konuşan Kuleba, “Kutlamayı bozduğum için özür dilerim ama dünyanın en güçlü askeri ittifakının, dünyada her gün balistik saldırılara maruz kalan tek ülkeye verecek 7 Patriot sistemi bulamadığına kim inanabilir?” diye tepki vermişti.

Toplantıdaki en şanslı bakanların ülkelerinde Patriot uçaksavar sistemi olmayanlar olduğunu söyleyerek şaka yapan Ukrayna Dışişleri Bakanı, “Patriotlara sahip olanlar da kendilerini rahatsız hissediyor” diyerek, Ukrayna'nın yeni Patriotları almaya devam edeceğinden emin olduğunu ancak gecikmenin Ukraynalıların hayatına mal olacağını ifade etti.