Dronlar, uzun yıllardır Pentagon ve CIA tarafından Suriye, Pakistan, Afganistan ve Irak’ta kullanılmakta istihbarat operasyonlarında ve teröristleri yok etmek için kullanılmakta. The Times’a göre İHA operatörleri, insanların ölümünü ekrandan görüyor. Uçaklara yerleştirilen kameraların kaydettiği görüntü bu ekranlara yansıtılıyor. Pilotlar, böyle çalışmalarının psikolojik sonuçlarının çok büyük olduğundan şikâyetçi.
İHA operatörlerinin kitleler halinde istifasının çok daha ciddi açıklamasının olduğunu ifade eden Rusya Stratejik Planlama Enstitüsü Müdürü Aleksandr Gusev, konuyla ilgili şunları söyledi:
HAYATLARI TEHLİKE ALTINDA
“Eylemlerinin yasa dışı olduğunu, bu eylemleri oldukça ağır cezaların takip edebileceğini biliyorlar. Bu insanlar suçlu, çünkü İHA saldırılarında sadece teröristler değil, siviller de ölüyor. Bu sistemleri yönetirlerken aslında işgalci rolünü oynuyorlar ve elbette uluslararası hukuk sistemine tabi olmalılar. Bu sistem, onları silahlı çatışmalara katılan askeri uzmanlar olarak nitelendirecek. Diğer taraftan da uluslararası terörist gruplarının liderleri tarafından tehdit ediliyorlar. İslami radikalizm, El-Kaide tipi terör örgütleri, sadece İHA’lara değil, İHA sistemlerinden sorumlu kurumlara da savaş ilan etti. Aslında operatörler, ciddi baskıya maruz kalıyor, radikallerin etkisindeler. Askeri eylemlere doğrudan katılmasalar da hayatları ciddi tehdit altında.”
FARKINDALIK OLUŞMAYA BAŞLADI
Pentagon, her yıl 180 İHA pilotunu eğitiyor, ancak uzman açığı en az 300 kişi. Rusya Stratejik Konjonktür Merkezi Müdürü İvan Konovalov, bu eksikliğin, sivillerin ölümüne yol açan İHA saldırılarına karşı dünya genelinde yaşanan uluslararası protesto dalgasına denk geldiğini belirterek şöyle konuştu:
“Elbette, silahlı çatışma bölgesinin çok uzağında olduğunun, cihaza saldırı emrini verdiğinin ve bu saldırılarda sıkça sivillerin öldüğünün farkına varılması kendi rolünü oynuyor. Bu farkındalık yeni yeni oluşmaya başladı. Daha önce soruna tamamen faydacı açıdan bakılıyordu: Bir hedef var ve yok edilmesi gerekiyor. Bu hedeflerin siviller olduğu ortaya çıkınca, kurban sayısı çoğalınca, İHA operatörlüğü mesleğinin cazibesini önemli ölçüde etkiledi.”
MESLEĞİN CAZİBESİ ARTIRILACAK
ABD Savunma Bakanlığı, uzmanlarının ücretlerini artırma ve her yıl onlara bonus olarak 25 bin dolar ödeme niyetinde. Amerikan yetkililerine göre bu tedbirler, mesleğin cazibesini artıracak.
Şimdilik ise ABD Hava Kuvvetleri Komutanlığı, İHA uçuşları için yapılan başvuruları reddetmeye çalışıyor. Zira bu araçları yönetecek personeli yok. Askeri yetkililerin kaydettiği gibi, şu anda bombardımanların temel hedefi, IŞİD teröristlerinin mevzileri.
