Bir yandan Türkiye Dışişleri Bakanlığı Yunanistan’la imzalanan geri kabul anlaşmasının iptali gündemde olduğunu açıklıyor. Öte yandan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar kardak kayalıklarını ziyaret ediyor.
Türk-Yunan ilişkilerinde daha ne gibi ‘sürprizler’ ortaya çıkabilir? O askerlerin iadesini engelleyen koşullar neler?
Konuyla ilgili Sputnik Radyosu’na konuşan Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) Başkan Yardımcısı, Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi, (Emekli) Büyükelçi Murat Bilhan şunları söyledi.
Şimdi FETÖ olayı, Türkiye’nin çok ciddi bir sorunu teşkil ediyor. Çünkü FETÖ, Türkiye’nin kılcal damarlarına kadar yerleşmiş bir paralel devlet yapılanması. Bu devlet yapılanması Türkiye’yi çok ciddi şekilde sarstı ve sarsmaya devam ediyor. Bu dış ilişkilerimize de yansıyor. Bu boyutuyla Türkiye’nin ondan kurtulmaya çalışması ve onun etkilerinden arınmaya çalışması doğal bir mücadele. Buna kimsenin söyleyeceği bir şey yok.
Fakat şöyle bir durum var. Suçluların başka yerlere kaçması durumunda iade meselesi, anlaşmalarla ve uluslararası hukukla tespit edilen bir olay. Ondan da öte, Türkiye’nin de Yunanistan’ın da geleneklerinde, kendisine sığınanı geriye teslim etmemek var. Kaldı ki, Yunanistan’ın ilk etap mahkemelerinin verdikleri karara göre zannediyorum bunların suçlulukları kabul edilmişti. Hatta üçü için ilk başta iade kararı çıktı. Sonra tekrar vazgeçtiler.
Fakat şöyle bir durum var. Bunların iadesi aradaki anlaşmaya da bağlı olarak gerçekleşmesi gerekir. Ama Türkiye’de son zamanlarda idam cezasının tekrar geri getirilmesi ile ilgili bir tartışma var. Bu idam cezası, Avrupa ve evrensel standartlara göre iadeyi engelleyen bir faktör. Şimdi bu askerler iade edilirse ve bunlara karşı idam cezası çıkarsa, bundan dolayı bunların idamı söz konusu olursa, bunu Yunanistan’ın kabul etmemesini doğal karşılamak lazım. O zaman uluslararası hukuk bakımından Yunanistan’ın iade etmemek mazereti ortaya çıkıyor. Fakat bu olmadığı takdirde ki, ben şahsen isteyen çevreler olsa da Türkiye’nin idamı tekrar geri getireceğine kani değilim, bu takdirde iadesi gerekir diye düşünüyorum.
Öte yandan Türkiye de, kendisine sığınan yabancıları hiçbir zaman iade etmemiş. Bunda Macar asilzadeleri var, Polonyalılar var, Avrupa’dan Türkiye’ye sığınanlar var, dışarıdan sığınanlar var, Irak’taki Kürtlerden Türkiye’ye sığınanlar var. Türkiye’ye çok sayıda sığınmacı gelmiş. Şu anda Türkiye’de 300 bin Suriyeli resmi sığınmacı var. Bu 300 bin Suriyeliyi Türkiye Suriye’ye iade etmeye kalksa o zaman çok büyük insan hakları ihlalleri oraya çıkabilir.
