CHP, yüzde 10 seçim barajının kaldırılması için TBMM'ye yasa teklifi verdi

AK Parti ile MHP'nin yüzde 10 seçim barajını koruyan ve seçim ittifaklarına imkan tanıyan yasa teklifinin ardından CHP'den seçim barajının tamamen kaldırılmasına ilişkin yasa teklifi geldi.

CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç imzası ile TBMM Başkanlığı'na sunulan yasa teklifine göre; 2839 sayılı Milletvekili Seçim Kanunu'nda yer alan yüzde 10'luk seçim barajı kaldırılıyor. 2839 sayılı Milletvekili Seçim Kanunu'nda da yüzde 10'luk seçim barajının kaldırılması düzenlemesi doğrultusunda değişiklik yapılıyor.

Seçim barajının neden kaldırılması gerektiği de yasa teklifinin genel gerekçesinde anlatıldı. Gerekçede, Türkiye'nin içerisinde bulunduğu siyasi krizin temelinde, milletin egemenliğinin temsil edildiği TBMM'nin gücünü azaltarak, yürütmenin gücünü artıran ve Cumhurbaşkanına çok geniş yetkiler tanıyan 12 Eylül Anayasası'nın yattığı kaydedildi. Türkiye'nin içerisinde bulunduğu bugünkü siyasi krizin, parlamenter demokrasiyi güçlendirerek, güçler ayrılığı ilkesini ve hukukun üstünlüğünü egemen kılarak,

Cumhurbaşkanlığını parlamenter demokratik sisteminin tanımladığı sınırların içerisine alacak reformlar yaparak aşılabileceği kaydedilen gerekçede şu görüşlere yer verildi:

'EN KRİTİK SORUN ALANLARINDAN BİRİ SEÇİM BARAJIDIR'

"Bu bağlamda bugün ülkemizdeki en kritik sorun alanlarından birisi seçim barajıdır. Çünkü parlamenter demokrasi, ancak ve ancak milli iradenin TBMM'ye eksiksiz yansıtılmasıyla sağlanabilir. Oysa darbe döneminde seçim sistemine eklenen seçim barajı ve benzeri birçok düzenleme ne yazık ki milli iradenin TBMM'ye tam olarak yansımasını ve birçok siyasi görüşün TBMM'de temsil edilmesini engellemektedir.

2839 sayılı Milletvekili Seçim Kanunun 33'üncü maddesi ile seçimlere katılan siyasi partilere, milletvekili çıkarabilmeleri için ülke genelinde yüzde 10 oy almaları koşulu aranmaktadır. Bu baraj nedeniyle birçok seçimde bazı siyasi partiler TBMM'de temsil hakkı bulamamış; bu partilerin alması gereken milletvekillerini barajı geçen partiler alarak aldıkları oyla orantısız olarak TBMM'de temsil hakkı elde etmişlerdir. Örneğin 2002 yılında yapılan genel seçimlere 18 siyasi parti katılmış, seçim barajı nedeniyle bunlardan sadece ikisi TBMM'de temsil hakkı edebilmiştir. Oy kullanan 32.768.161 seçmenin 15.846.580'i (yüzde 48.35) TBMM'de temsil hakkı bulamamıştır. Oysa gerçek demokrasi, seçimlere katılan her siyasi partinin aldığı oy oranıyla orantılı olarak parlamentoda temsil edilmesi esasına dayalıdır.

'SEÇİM BARAJININ KALDIRILMASIYLA TÜM SİYASİ PARTİLERE TEMSİL OLANAĞI SAĞLANMIŞ OLACAK'

Ayrıca, son günlerde kamuoyunda sıkça konuşulan seçimlerde ittifak tartışmaları da göstermektedir ki, bugün parlamentoda doğru bir temsil sisteminin sağlanabilmesi için seçim barajının derhal kaldırılması gerekmektedir. Barajın kaldırılması ile 16 Nisan referandumunun ardından gayrimeşru biçimde değişen sistemde yapılacak ilk seçimlerde küçük partilerin büyük partilere muhtaç olmasının önüne geçilecek, doğru ve adil bir temsil sistemi kurulabilecektir. Pek çok defa gündeme getirdiğimiz, TBMM'ye ‘Demokratikleşme Paketi' içerisinde de sunduğumuz seçim barajının tamamen kaldırılması önerimizin yeniden ele alınması, son günlerde sıkça gündeme gelen ittifak arayışlarına da kalıcı bir çözüm sunmuş olacaktır.

Yüzde 10'luk seçim barajı; İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 21'inci maddesinde belirtilen, yönetimde temsil edilebilme ilkesine açıkça aykırı olmakla birlikte vatandaşların kendi siyasi partilerde siyaset yapmalarını ve/veya siyasete katılmalarını engellemektedir. Bu durum sürekli olarak siyasette formül arayışlarını gündeme getirmekte, ara formüller üzerinden çözümler üreterek sistem aşılmaya çalışılmaktadır. Halbuki yüzde 10'luk seçim barajının kaldırılması ile tüm siyasi partilere temsil olanağı sağlanmış olacak ve gerçek anlamda temsil mekanizması ve parlamenter demokrasi işleyecektir."