Türkiye-Avrupa ilişkilerinde 13 yıl öncesine dönüş

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Denetim Komisyonu, demokratik kurumların Avrupa standartlarında işlememesini gerekçe göstererek, Türkiye'nin 2004 öncesi olduğu gibi yeniden siyasi ve hukuksal planda denetime alınmasını kararlaştırdı.

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Denetim Komisyonu tarafından Paris'te oy çoğunluğuyla kabul edilen rapor ve beraberindeki karar metninde, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında ilan edilen OHAL altında alınan önlemler nedeniyle, demokratik kurumların işleyişinin 'ciddi anlamda' bozulduğu görüşü not edildi.

Deutsche Welle'nin haberine göre, AKPM Türkiye raportörleri Marianne Mikko (Estonya) ve Ingebjorg Godskesen (Norveç) imzalı kararda, Türk hükümetinin OHAL altında Türk anayasası ve uluslararası hukuk kurallarının ötesine geçerek 'orantısız' önlemler aldığı ifade edildi.

'GAZETECİLERİN TUTUKLANMASI KABUL EDİLEMEZ'

Örnek olarak Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile on binlerce devlet memurunun işine son verilmesi gösterilen kararda, ifade ve medya özgürlüğü konularına da geniş yer verildi. Gazetecilerin tutuklanması ve muhalif gazetecilere yönelik baskının 'demokratik bir toplumda kabul edilemez' olduğu kaydedildi.

'MİLLETVEKİLİ TUTKLAMALARI PARLAMENTOYU BALTALIYOR'

Dokunulmazlıkları kaldırılan 154 milletvekilinin durumunun da gündeme taşındığı kararda, bu uygulamanın Türkiye'de parlamentonun işleyişini 'baltaladığı' vurgusu yer aldı. Çok sayıda milletvekilinin tutuklu olduğu, HDP'nin bu nedenle 16 Nisan referandumu öncesi kampanya yürütemediği belirtilen karar metninde, bunun 'demokratik tartışmayı kısıtladığı' not düşüldü.

16 NİSAN REFERANDUMU KAYGILARI

Karar metninde 16 Nisan referandumu konusundaki 'kaygılar' da dile getirildi. Anayasa değişikliğinin gerçekleşmesi halinde, özellikle 'kuvvetler ayrılığı' ve 'yargının bağımsızlığı' konularında soru işaretleri doğacağı mesajı verildi.

AKPM Denetim Komisyonu, tüm bu gerekçeler temelinde Türkiye'nin, Avrupa Konseyi üyeliğinden kaynaklanan yükümlülükleri yerine getiren ülke olmaktan çıktığını belirtip, 'denetim sürecine alınması gerektiği' önerisinde bulundu.

'OHAL'E, KHK YAYIMLAMAYA SON VERİN'

Denetim Komisyonu, Türkiye'den, OHAL uygulamasına derhal son vermesini, KHK yayımlamayı ve toplu işten çıkarmaları durdurmasını, suçları kanıtlanmamış tutuklu parlamenterler ve gazetecileri serbest bırakmasını, OHAL inceleme komisyonunu işletmesini, adil yargıyı güvence etmesini, medya ve ifade özgürlüğü için acil önlem almasını, 16 Nisan referandumunu Avrupa Konseyi standartlarında düzenlemesini ve Anayasa değişikliği konusunda Venedik Komisyonu tavsiyelerini temel almasını istedi.

Komisyon, Ankara'dan istediği taleplerin ne derece yerine getirildiğinin 2018 içinde gözden geçirileceğini belirtti.

KÜÇÜKCAN'DAN TEPKİ

AKPM'deki Türk heyetine başkanlık eden AK Parti milletvekili Talip Küçükcan rapor ve karara yayımladığı bir bildiriyle tepki gösterdi. Raporun 'hatalarla dolu' olduğunu savunan Küçükcan, Türkiye'nin yeniden denetime alınması kararının 'adilane olmayacağını ve Avrupa Konseyi değerleriyle bağdaşmadığını' dile getirdi. Küçükçan, Türkiye'nin denetime alınması halinde 'AKPM'nin Türk kamuoyu gözünde değer kaybedeceği ve Türkiye'ye karşı açıkça ayrımcı yaklaşımda bulunulmuş olacağı' görüşünü de ifade etti.