Avrupa Merkez Bankası'ndan tarihi faiz artırımı

Batı'nın Rusya yaptırımlarının körüklediği yüksek enflasyon, Avrupa Merkez Bankası'nı (ECB/AMB) 24 yıllık tarihinde ilk kez politika faizini bir kerede 75 baz puan artırmak zorunda bıraktı. Üst üste iki toplantıda faiz artırımına giden ECB, sonraki birkaç toplantıda faizleri yükseltmeyi sürdüreceğini belirtti.

Temmuzda 11 yıl sonra ilk kez faizleri yükselterek politika faizini 50 baz puan artıran ECB, bu kez tarihinde ilk kez bir kerede 75 baz puan faiz artışına gitti.

ECB açıklamasına göre, refinansman faizi yüzde 1.25'e, (bankaların ECB'de tuttukları mevduat için ödenen) mevduat faizi yüzde 0.75'e ve marjinal fonlama faizi yüzde 1.50’ye yükseltildi. Böylece ECB, 1999’da Avrupa ortak para birimi euronun kullanılmasından bu yana en yüksek faiz artışına gitmiş oldu.

'Sonraki toplantılarda faizi daha da artırmaya niyetliyiz'

Tarihi faiz artışını 'enflasyonun orta vadede yüzde 2 hedefine geri dönmesini sağlamak için ön alma çabasıyla' gerekçelendiren ECB, bundan sonra düzenlenecek birkaç toplantıda faizleri daha da artırmayı beklediğine işaret etti: “Mevcut değerlendirmesine dayanarak, Yönetim Konseyi sonraki birkaç toplantıda talebi azaltmak ve enflasyon beklentilerinde kalıcı bir yukarı yönlü kayma riskine karşı koruma sağlamak için faiz oranlarını daha da artırmayı bekliyor.”

'Enflasyon kolay kolay düşmeyecek'

'Enflasyonun çok yüksek olduğu ve muhtemelen uzun bir süre hedefin üzerinde kalacağı' uyarısını yapan ECB, Euro Bölgesi'nde 2022 için enflasyon görünümünü daha önceki yüzde 6.8'den 8.1'e ve 2023 için yüzde 3.5'ten 5.5'e yükseltti. ECB'nin beklentisi, tüketici fiyat artışının 2024'te yüzde 2.3'e düşerek önceki tahmini olan yüzde 2.1'e yakınlaşması.

Büyüme tahminini yüzde 2.1'den 0.9'a indirdi: Durgunluk

Bu yıl yüzde 3.1'lik ekonomik büyüme bekleyen ve 2023 yılı için ekonomik büyüme tahminini yüzde 2.1'den 0.9'a indiren ECB, bu kasvetli ekonomik verilerin 'Euro Bölgesi'nin 2022'nin sonuna doğru ve 2023'ün ilk çeyreğinde durgunlaşmasının beklendiği anlamına geldiğini' belirtti.

Enerji fiyatlarındaki hızlı artışların hane halkı ve işletmeler üzerindeki baskıyı artırmasıyla, Euro Bölgesi enflasyonu ağustos ayında yüzde 9.1 ile rekor seviyeye ulaştı.

'Enerji fiyatlarının çok yüksek olması yüzünden'

“Fiyat baskıları ekonomi genelinde güçlenmeye ve genişlemeye devam etti ve enflasyon yakın vadede daha da yükselebilir" uyarısı yapılan ECB açıklamasında, Ukrayna krizinin işletmelerin ve tüketicilerin güveni üzerinde baskı oluşturduğu aktarıldı. "Çok yüksek enerji fiyatları, insanların gelirlerinin satın alma gücünü azaltıyor ve arz-tedarik darboğazları, hafifliyor olmakla birlikte hala ekonomik aktiviteyi kısıtlıyor" denildi.

Fed ve İngiltere Merkez Banka'sına yetişme çabası

ECB, yüksek enflasyonla mücadele için daha önceden faiz oranlarını sert ve hızlı yükseltmeye başlayan ABD'deki Fed ve İngiltere Merkez Banka'sını yakalamaya çalışıyor. Fed'in 20- 21 Eylül'de toplanıp 22 Eylül'de yapacağı açıklamada 75 baz puan artışına daha gitmesi bekleniyor.

#UPDATE The Federal Reserve must continue to act "strongly" to cool demand and contain price pressures to avoid a repeat of the inflation surge the US economy suffered in the 1970s and 1980s, Fed Chair #JeromePowell said Thursday https://t.co/TqjWbg7Gto

— AFP News Agency (@AFP) September 8, 2022

ECB Başkanı Christine Lagarde, basın toplantısında, tarihi rekor faiz artışı kararının Yönetim Konseyi tarafından oybirliğiye alındığını aktardı.

President @Lagarde after we took a major step towards normalising our monetary policy.

Watch the full press conference https://t.co/cTWk2BIxeF pic.twitter.com/HDDrPquYXh

— European Central Bank (@ecb) September 8, 2022

Lagarde'dan da resesyon uyarısı

ECB'nin enflasyonu yüzde 2 hedefine geri getirecek faiz oranlarından hala çok uzakta olduğunu ve daha fazla artışa gideceğini söyleyen Lagarde, "Tüm ekonomik aktörlerin ECB'nin enflasyonu yüzde 2'ye döndürme konusunda ciddi olduğunu anlamasını istiyoruz" dedi. Euro Bölgesi'nin Rusya'nın doğal gaz arzını tamamen kesmesini içeren aşağı yönlü bir senaryoda 2023'te resesyona girme riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti.

'Yanlış tahmin' eleştirileri karşısında sorumluluğu üstlendi

ECB'nin enflasyonun kalıcı olduğunu kabullenmekte zorlanıp tahminlerini sürekli yukarıya doğru düzeltmek zorunda kalmakla ve faiz artırımında geç kalmakla eleştirilmesi karşısında 'sorumluluğu üstlendiği, ancak tüm uluslararası kurumların gafil avlandığı' savunmasını yapan eski IMF Başkanı, şöyle konuştu:

"Tüm uluslararası kurumlar gibi, ekonomistlerin çoğu gibi biz de tahmin hataları yaptık. Sorumluluğu üstleniyorum, çünkü kurumun başkanıyım."

#UPDATE The European Central Bank (#ECB) announced a rate hike of 0.75% on Thursday -- the largest in its history -- as runaway energy prices drove eurozone inflation to new heights https://t.co/9KIpqaZ2Ar pic.twitter.com/ermu1zX9Zd

— AFP News Agency (@AFP) September 8, 2022