Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından 'beyin ölümünün' ilan edilmesinden bir yıl sonra NATO'yu hayata döndürmeyi amaçlayan reform taslağı hazır edildi.
Alman haber ajansı DPA, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas'ın girişimiyle oluşturulan ve eski bakanlarla diplomatları da kapsayan uzmanlar komisyonunun, reform taslağını tamamladığını duyurdu.
Eşbaşkanlığını eski Almanya Savunma ve İçişleri Bakanlarından Thomas de Maizière ile eski ABD'li diplomat Wess Mitchell'ın yaptığı, eski Fransa Dışişleri Bakanı Hubert Védrine'in üyesi olduğu komisyonun reform taslağı, 140 somut öneriden oluşuyor.
'Yakın işbirliği ve krizlere acil tepki için'
NATO üyesi 30 ülkeye gönderilen rapor, 1-2 Aralık'ta Brüksel'de düzenlenecek NATO Dışişleri Bakanları toplantısında ele alınacak.
Üye ülkelerin ilgili bakanlarının sık sık ve yeni türde toplantılar düzenlemesi yoluyla daha yakın işbirliğine gitmesi, yeni ortaya çıkan güvenlik tehditlerine ya da uluslararası krizlere siyasi tepki verme sürecinin hızlandırılması gibi tavsiyeler içeren rapordaki bazı önerileri Türkiye'nin veto etmesine kesin gözüyle bakıldığı belirtildi.
'NATO-AB işbirliği için ittifak üyesi olmayanlar da davet edilmeli'
Deutsche Welle Türkçe'nin haberine göre, öneriler arasında, ittifak üyesi olmayan AB ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının NATO zirveleri çerçevesinde yapılan görüşmelere davet edilmesi yer alıyor.
NATO ile AB arasında işbirliğinin daha da güçlendirilmesini hedefleyen bu öneriyi Kıbrıs sorunu nedeniyle Türkiye'nin veto etmesi kaçınılmaz gözüküyor.
AB üyesi 'Kıbrıs Cumhuriyeti'ni tanımayan Ankara, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ifadesini kullanıyor.
NATO-AB yakınlaşması planına AB'den ayrılan Britanya da sıcak bakmıyor.
NATO'ya üye olmayan AB ülkeleri, Güney Kıbrıs, Avusturya, Finlandiya, İrlanda, Malta ve İsveç olarak sıralanıyor.
Ankara, 2017'de Viyana'yla yaşadığı siyasi gerilim nedeniyle Avusturya'nın NATO ile ortaklık programlarına dahil edilmesini engellemişti.
'Üye ülkelerin ittifak kararlarını veto etmesi zorlaştırılmalı'
Ayrıca üye ülkelerin ittifak kararlarını veto etmesinin zorlaştırılması önerisine Türkiye'nin yanısıra Macaristan'ın da karşı çıkması bekleniyor.
Raporun diğer öne çıkan önerileri şöyle:
* İttifak içindeki karar alma süreçlerini hızlandırmak üzere üst düzey siyasi görüşmelerin artırılması ve bu görüşmelerin sadece Brüksel'deki NATO merkezinde değil, bakanlar düzeyinde üye ülkelerde de gerçekleştirilmesi, örneğin dışişleri bakanlarının ek toplantılar yapması ya da terörle mücadele konusunda içişleri bakanlarının toplanması...
* Bugün üye ülkelerin ortak bildirilere onay verip yayımlaması süreci günler alırken, güvenlik politikaları açısından önem taşıyan konularda daha hızlı siyasi tepki verilebilmesi için mekanizma oluşturulması...
* Çin'den gelebilecek tehditlere çok daha güçlü şekilde odaklanılması...
Macron, Trump-Erdoğan'a kızmıştı
Macron, geçen yıl Economist dergisine NATO'nun beyin ölümü değerlendirmesini, müttefiklerle görüş alışverişine girmeksizin ABD Başkanı Donald Trump'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a danışarak Suriye'den çekilme kararı alması ve Türkiye'nin Suriye'ye Barış Pınarı Harekatı düzenlemesine tepki olarak yapmıştı.
Reform, Biden'a ayarlı
NATO reform taslağı ise ABD'de Trump'ın yerine başkan seçilen Joe Biden'a ayarlı. Salı günkü NATO Dışişleri Bakanları toplantısının ardından Genel Sekreter Jens Stoltenberg'in üye ülkelerle somut eylem haritası oluşturmasını müteakip çalışmaların NATO zirvesine dek tamamlanması hedefleniyor. 2021 baharında düzenlenecek NATO liderler zirvesi, Biden ile tanışma toplantısı işlevi de görecek.
