ABD Başkanı Joe Biden, yaptığı yazılı açıklamada, 23 Mayıs'ta Yunanistan’dan Litvanya’ya giden yolcu uçağının Minsk’e indirilip yolcular arasında bulunan Belaruslu aktivistin gözaltına alınmasını değerlendirdi.
Söz konusu olayın, 'uluslararası normlara karşı doğrudan hakaret' olduğunu öne süren Biden, "ABD, yolcu uçağının zorla indirilmesini ve gazeteci Roman Protaseviç'in uçaktan indirilerek gözaltına alınmasını en güçlü şekilde kınamaktadır. Bu çirkin olay ve sayın Prataseviç'in tutuklandığı görüntüler siyasi bir muhalife ve basın özgürlüğüne karşı utanç vericidir" ifadelerini kullandı.
President Biden says the diversion by Belarus of a passenger jet to arrest an opposition journalist who was onboard was an assault "on both political dissent and the freedom of the press.” He's joining calls for an international investigation. https://t.co/XxW84mjXr6
— The Associated Press (@AP) May 25, 2021
Protaseviç ve Belaruslu 'siyasi mahkumların' bir an önce serbest bırakılması çağrısı yapan Biden, söz konusu olayın gerçeklerinin tüm yönleriyle ortaya çıkarılması için de uluslararası çağrı yaptı.
Biden, "Roman Protaseviç gibi gazeteciler, muhalif lider Svetlana Tikhanovskaya ve eşi Sergey Tikhanovskiy gibi muhalif liderleri de dahil temel hakları için mücadele veren Belarusluların cesareti ve kararlılığını alkışlıyorum. ABD, mücadelelerinde Belarus halkının yanında durmaya devam edecektir" diye kaydetti.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı, Belaruslu muhalif Tihanovskaya ile telefonda görüştü
Öte yandan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Emily Horne yaptığı yazılı açıklamada Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'ın Belaruslu muhalif Svetlana Tihanovskaya ile telefonda görüştüğünü bildirdi.
Honored to speak with Svyatlana Tsikhanouskaya today. Inspired by the courage of civil society leaders and free media in Belarus democracy. The US condemns the Lukashenka regime's grounding of Ryanair flight and repression of democracy.
— Jake Sullivan (@JakeSullivan46) May 24, 2021
Söz konusu görüşmede Sullivan'ın, 'Belarus halkının demokrasi, insan hakları ve temel haklar taleplerine güçlü desteğini' ilettiğinin aktarıldığı açıklamada şunlar kaydedildi: "Sullivan, Tikhanovskaya, eşi Tikhanovskiy ve Lukaşenko rejiminin siyasi mahkumları olarak Belarus hapishanelerinde çürüyen yüzlerce diğer Belaruslu demokrasi aktivisti, bağımsız gazeteci ve sivil toplum liderinin cesareti ve fedakarlığını övdü."
Sullivan'ın 23 Mayıs'taki yolcu uçağı olayını kınadığı, Protaseviç ve diğer mahkumların bir an önce salıverilmesi ve 'uluslararası gözetim altında özgür ve adil seçim yapılması' için çağrıda bulunduğunun iade edildiği açıklamada, "Sullivan, ABD'nin AB ve diğer ortak ve müttefikleriyle Lukaşenko rejiminden hesap soracağını açıkça belirtti" denildi.
Yunanistan'dan Litvanya'ya giden Ryanair'e ait 123 yolcu taşıyan uçak, bomba ihbarı yapıldığı iddiasıyla Belarus hava sahasındayken acil iniş yapmıştı. Belarus'un başkenti Minsk'e indirilen uçaktaki yolcular arasında bulunan ve terör olaylarına karıştığı gerekçesiyle aranan Nexta ve Belarus Golovnogo Mozga Telegram kanallarının kurucusu gözaltına alınmıştı.
Bu arada Minsk'teki uçak hadisesi, bir uçağın üçüncü ülkede zorla indirilmesiyle sonuçlanan ilk olay değil. 3 Temmuz 2013'te Moskova'da katıldığı bir konferanstan dönen Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales'in uçağı Fransa ve Portekiz'in hava sahalarında uçuş izni çıkmaması üzerine Viyana'daki Schwechat Havaalanı'na zorunlu iniş yapmıştı.
ABD'nin casuslukla suçladığı Edward Snowden'ın içinde olduğu iddiasıyla aranan bir uçağın ABD’li eski istihbaratçının bulunmaması üzerine Avusturya'dan havalanmasına izin verilmişti. Avrupa ülkelerinin bu kararı, Güney Amerika'da büyük tepkiyle karşılanmıştı.
